Η Πολιτεία του Πλάτωνα θεωρείται από τους ειδήμονες το πιο συμπυκνωμένο έργο του, αλλά κι ένα από τα πιο διφορούμενα του. Όλο λέω θα το διαβάσω ολόκληρο κι όλο το αναβάλλω.
Με αφορμή μια επιγραφή στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ, ξεκίνησε ένα διαδικτυακό στην αρχή κι εσωτερικό ψάξιμο κατόπιν. Στην πύλη του στρατοπέδου, όπως στο Άουσβιτς γράφει ότι "η εργασία απελευθερώνει"-Arbeit macht frei, στο Buchenwald γράφει "Jedem das Seine". Στον καθένα το δικό του, θα ήταν η ελεύθερη μετάφραση,........ .αν δεν ήταν πιο σοβαρά τα πράγματα.
Οι ναζί εθνικοσοσιαλιστές, οι πιο διαβασμενοι από αυτούς, είχαν μια αγάπη, ίσως και λατρεία για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό. Κάποιος λοιπόν θα διάβασε στην Πολιτεία IV 433a: " τὸ τὰ αὑτοῦ πράττειν καὶ μὴ πολυπραγμονεῖν δικαιοσύνη ἐστί" και θα καταλαβε " ο καθένας θα λάβει ό,τι του αξίζει". Είσαι Εβραίος; Θα εισπράξεις τα δέοντα. Είσαι Άρειος; Αναλόγως. Ποιος το αποφασίζει αυτό; Εμείς....που είμαστε οι άλλοι!
Λάθος ερμηνεία! Φυσικά σε κάθε τσιτάτο ή φράση ή πρόταση με διφορούμενο νόημα υπάρχει ένα πεδίο ερμηνειών και επεξηγήσεων ("τι εννοεί το ποιητή?") , ανοιχτό για το κοινό και κάθε ενδιαφερόμενο. Πάρε παράδειγμα το Κοράνι, σε σημεία που πολλοί συνάδελφοι που γνώρισα εδώ, στη δουλειά, μορφωμένοι θρησκευόμενοι μουσουλμάνοι, υποστηρίζουν ότι αποδεικνύεται η πανανθρώπινη και ανοιχτή σε όλες τις θρησκείες φύση του Ισλάμ, τα ίδια ακριβώς σημεία χρησιμοποιούν οι Αλ-Καϊντιστες και του ISIs για να σκοτώσουν όσο πιο πολλούς αλλόθρησκους μπορούν, γιατί "έτσι προτάσσει ο Προφήτης"!! Θέμα ερμηνείας, λέει!
Ξανά πάλι στον Πλάτωνα.
Τὸ τὰ αὑτοῦ πράττειν καὶ μὴ πολυπραγμονεῖν: να κάνεις αυτό που είναι η δική σου δουλειά, να μην ασχολείσαι με τα πολλά, τα άλλα. Περίπου στο στυλ "καθείς εφ'ω ετάχθη". Η πολυπραγμοσύνη, το Multitasking στα μοντέρνα σημερινά πράγματα, απορρίπτεται από τον Πλάτωνα ως αδικία, μια ασύμβατη με την ισοπολιτεία και τους νόμους της κατάσταση. Κάνε τη δουλειά σου, με λίγα λόγια. Αν ο καθένας κάνει τη δουλειά του, κοιτάει το δικό του κομμάτι παραγωγής, τη δική του σκοπιά, το δικό του πεδίο δράσης, αυτό θα παράξει δικαιοσύνη για όλους. Τάδε Έφη Πλάτων.
Στη φιλοσοφία αναφέρεται κι ως Ιδιοπραγία στα γερμανικά Idiopragie bzw Idiopragieformel, ορισμός από τη Wiki εδώ.
Αυτό το ωραίο κομμάτι, "κοίτα τη δουλειά σου κι άσε τα αλλότρια" το πήρε στην αρχή ο Αριστοτέλης στη Νικομάχεια Ηθική και το ερμήνευσε ως μια προσπάθεια Δικαιοσύνης μέσω Διανομής ρόλων κι εργασιών κι αποστολών. Αγγλιστί Distribution Justice, γερμανιστί Verteilungsgerechtigkeit
Ο Κικέρωνας σε μια πιο δικαστική ερμηνεία στο de Officiis και στο de Legibus,(στα λατινικά μεταφράζεται ως suum cuique)
αλλά κι ο Ιουστινιανός στους κώδικες του, προσπάθησαν να αξιοποιήσουν αυτό το μοίρασμα,ο καθείς στο πόστο του και μόνο, ως κοινωνική δικαιοσύνη και βασικό συστατικό για τη συνοχή των κοινωνιών.
Ακόμα κι ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ το έβαλε ως τίτλο σε ένα έργο του, μια εκκλησιαστική καντάτα. Στη μοντέρνα λογοτεχνία πέρασε ως εργαλείο διαπαιδαγώγησης παιδιών, " ο καθένας θα πάρει ο,τι του αξίζει", μετά όπως είπα ακολούθησαν οι εθνικοσοσιαλιστές. Το κουφό είναι ότι η λατινική εκδοχή το suum cuique μπορεί να το βρει κανείς είτε στα δικαστήρια στη Γερμανία είτε σε κάποια παράσημα του γερμανικού στρατού, ακόμα και στην εφημερίδα του Βατικανού, τη διαβόητη Οσσερβατόρε Ρομάνο.
Λοιπόν, για να το κλείνουμε, τι θέλει να πει ο ποιητής; Κοίτα τη δουλειά σου και μη σε νοιάζει για τους γύρω, θα κοιτάξουν κι αυτοί τη δουλειά τους κι όλα μέλι γάλα;
Κάνε αυτό που σου δόθηκε, αυτό που σου μοιράστηκε (από ποιον άραγε; Από τον άρχοντα, τον Αρχηγό;) Και θα λάβεις αυτό (ποιο ακριβώς;) πού σου αξίζει!!!
Θέλει πολύ ψάξιμο ακόμα,το αντιλαμβάνεστε κι εσείς.
Αλλά η ερμηνεία των Νόμων είναι εξίσου διφορούμενη, δίγλωσση και πολυσήμαντη. Το ίδιο και οι φιλοσοφικές αναζητήσεις.
Επί τη ευκαιρία προτείνω στα γερμανικά το κάτωθι βιβλίο, στα ελληνικά δε γνωρίζω αν έχει μεταφραστεί. Είναι μια ιστορία της Ηθικής από το Σωκράτη μέχρι τον Αντόρνο, συγγραφέας ο Volker Spierling.
Πάντως θυμάμαι που είχα γράψει μια έκθεση πριν πολλά πολλά χρόνια, με τίτλο : " Πολυπραγμοσύνη ή εξειδίκευση, ποιος ο ρόλος τους μέσα στη σύγχρονη κοινωνία των απαιτητικών ρόλων" . Φυσικά μη έχοντας την παραμικρή εμπειρία στο συγκεκριμένο θέμα, ανέπτυξα με φοβερά επιχειρήματα του στυλ " το να είναι κανείς πολυπράγμων στην εποχή μας του προσφέρει τη δυνατότητα να είναι ενεργός και διαθέσιμος σε όλη την κλίμακα και το φάσμα των επαγγελματικών αλλά και προσωπικών (?) δραστηριοτήτων"
.....κι άλλες τέτοιες μπούρδες, που ο καθηγητής Γιαννελος μου είχε βάλει 19 στο βαθμό.
Για να καταθέσω και την προσωπική μου γνώμη τώρα.
Λοιπόν στην ταπεινή μου ζωή μέχρι τώρα, δεν είδα πολλούς να παίρνουν πραγματικά αυτό που άξιζαν, κακό ή καλό. Είδα παρά πολλούς να κοιτάνε τη δουλειά τους και μόνο, χωρίς απαραίτητα να αποδίδεται δικαιοσύνη στο σύνολο. Από την άλλη, δε συνηγορω στην πολυπραγμοσύνη, δεν κάνει για όλους. Multitasking είναι για τους ταλαντούχους, τους πολυδιαστατους και πολυδιασπαστους. Καλό είναι να ξέρεις απ'ολα, πρακτικό, αλλά εμπεριέχει τον κίνδυνο της ημιμαθειας. Μάθε κάτι μικρό, κάτι λίγο, αλλά να το κάνεις σωστά, είναι η άποψη μου. Το να πουλάμε επιφανειακή γνώση για το κάθε τι, να έχουμε γνώμη επί παντός επιστητού απλώς και μόνο επειδή κάτι είδαμε ή ακούσαμε, το να έχω πιάσει μια φορά ένα κατσαβίδι και να νομίζω ότι είμαι ηλεκτρολόγος, ίσως είναι για αυτούς που λύνουν σταυρόλεξα και πιστεύουμε ότι τα ξέρουν όλα. Από το 1990 και μετά, βρήκαμε το μπελά μας με το Ίντερνετ και το Google. Ο κάθε &€#€#*,%ας θα δει ένα βίντεο στο YouTube, θα διαβάσει ένα λήμμα στη Βικιπαίδεια (μηδενός εξαιρουμένου, εμού του ιδίου επίσης!) θα ακούσει μια πεντάλεπτη διάλεξη, θα ρωτήσει τον Dr Google και τσουπ ! γίνεται ειδικός, εξπερ, ξερολας και ψευδο-ιντελλεκτουέλ. Ένα γραμμάριο φιγούρας και ύφους αξίζει όσο ένας τόνος πραγματικής δουλειάς. Είναι η ταχύτητα της εποχής, ο όγκος των πληροφοριών και η επίδραση των ψευδοειδησεων και των ψευδαισθήσεων, που νομίζουμε ότι είμαστε πολυπραγμωνες και φυσικά ότι μας αξίζει πάντα κάτι πολύ περισσότερο από αυτό που έχουμε.
Δεν αξίζουμε όλοι κάτι, πολύ λίγοι είναι αυτοί θα κάνουν αυτό που τους αναλογεί, οι πιο πολλοί όμως θα γκρινιάζουν ότι δεν πήραν ό,τι τους αξίζει.
Εγώ κοιτάω να κάνω τη δουλειά μου, αυτή που μου δόθηκε, αυτό που διάλεξα. Πατέρας και Σύζυγος, Πάροχος υγειονομικών υπηρεσιών. Ερασιτεχνης μουσικός και δημιουργός ευχάριστης ατμόσφαιρας. Πέραν αυτού ουδέν! Ο ενοιδα ουδέν οίδα.
Με αφορμή μια επιγραφή στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ, ξεκίνησε ένα διαδικτυακό στην αρχή κι εσωτερικό ψάξιμο κατόπιν. Στην πύλη του στρατοπέδου, όπως στο Άουσβιτς γράφει ότι "η εργασία απελευθερώνει"-Arbeit macht frei, στο Buchenwald γράφει "Jedem das Seine". Στον καθένα το δικό του, θα ήταν η ελεύθερη μετάφραση,........ .αν δεν ήταν πιο σοβαρά τα πράγματα.
Οι ναζί εθνικοσοσιαλιστές, οι πιο διαβασμενοι από αυτούς, είχαν μια αγάπη, ίσως και λατρεία για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό. Κάποιος λοιπόν θα διάβασε στην Πολιτεία IV 433a: " τὸ τὰ αὑτοῦ πράττειν καὶ μὴ πολυπραγμονεῖν δικαιοσύνη ἐστί" και θα καταλαβε " ο καθένας θα λάβει ό,τι του αξίζει". Είσαι Εβραίος; Θα εισπράξεις τα δέοντα. Είσαι Άρειος; Αναλόγως. Ποιος το αποφασίζει αυτό; Εμείς....που είμαστε οι άλλοι!
Λάθος ερμηνεία! Φυσικά σε κάθε τσιτάτο ή φράση ή πρόταση με διφορούμενο νόημα υπάρχει ένα πεδίο ερμηνειών και επεξηγήσεων ("τι εννοεί το ποιητή?") , ανοιχτό για το κοινό και κάθε ενδιαφερόμενο. Πάρε παράδειγμα το Κοράνι, σε σημεία που πολλοί συνάδελφοι που γνώρισα εδώ, στη δουλειά, μορφωμένοι θρησκευόμενοι μουσουλμάνοι, υποστηρίζουν ότι αποδεικνύεται η πανανθρώπινη και ανοιχτή σε όλες τις θρησκείες φύση του Ισλάμ, τα ίδια ακριβώς σημεία χρησιμοποιούν οι Αλ-Καϊντιστες και του ISIs για να σκοτώσουν όσο πιο πολλούς αλλόθρησκους μπορούν, γιατί "έτσι προτάσσει ο Προφήτης"!! Θέμα ερμηνείας, λέει!
Ξανά πάλι στον Πλάτωνα.
Τὸ τὰ αὑτοῦ πράττειν καὶ μὴ πολυπραγμονεῖν: να κάνεις αυτό που είναι η δική σου δουλειά, να μην ασχολείσαι με τα πολλά, τα άλλα. Περίπου στο στυλ "καθείς εφ'ω ετάχθη". Η πολυπραγμοσύνη, το Multitasking στα μοντέρνα σημερινά πράγματα, απορρίπτεται από τον Πλάτωνα ως αδικία, μια ασύμβατη με την ισοπολιτεία και τους νόμους της κατάσταση. Κάνε τη δουλειά σου, με λίγα λόγια. Αν ο καθένας κάνει τη δουλειά του, κοιτάει το δικό του κομμάτι παραγωγής, τη δική του σκοπιά, το δικό του πεδίο δράσης, αυτό θα παράξει δικαιοσύνη για όλους. Τάδε Έφη Πλάτων.
Στη φιλοσοφία αναφέρεται κι ως Ιδιοπραγία στα γερμανικά Idiopragie bzw Idiopragieformel, ορισμός από τη Wiki εδώ.
Αυτό το ωραίο κομμάτι, "κοίτα τη δουλειά σου κι άσε τα αλλότρια" το πήρε στην αρχή ο Αριστοτέλης στη Νικομάχεια Ηθική και το ερμήνευσε ως μια προσπάθεια Δικαιοσύνης μέσω Διανομής ρόλων κι εργασιών κι αποστολών. Αγγλιστί Distribution Justice, γερμανιστί Verteilungsgerechtigkeit
Ο Κικέρωνας σε μια πιο δικαστική ερμηνεία στο de Officiis και στο de Legibus,(στα λατινικά μεταφράζεται ως suum cuique)
αλλά κι ο Ιουστινιανός στους κώδικες του, προσπάθησαν να αξιοποιήσουν αυτό το μοίρασμα,ο καθείς στο πόστο του και μόνο, ως κοινωνική δικαιοσύνη και βασικό συστατικό για τη συνοχή των κοινωνιών.
Ακόμα κι ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ το έβαλε ως τίτλο σε ένα έργο του, μια εκκλησιαστική καντάτα. Στη μοντέρνα λογοτεχνία πέρασε ως εργαλείο διαπαιδαγώγησης παιδιών, " ο καθένας θα πάρει ο,τι του αξίζει", μετά όπως είπα ακολούθησαν οι εθνικοσοσιαλιστές. Το κουφό είναι ότι η λατινική εκδοχή το suum cuique μπορεί να το βρει κανείς είτε στα δικαστήρια στη Γερμανία είτε σε κάποια παράσημα του γερμανικού στρατού, ακόμα και στην εφημερίδα του Βατικανού, τη διαβόητη Οσσερβατόρε Ρομάνο.
Λοιπόν, για να το κλείνουμε, τι θέλει να πει ο ποιητής; Κοίτα τη δουλειά σου και μη σε νοιάζει για τους γύρω, θα κοιτάξουν κι αυτοί τη δουλειά τους κι όλα μέλι γάλα;
Κάνε αυτό που σου δόθηκε, αυτό που σου μοιράστηκε (από ποιον άραγε; Από τον άρχοντα, τον Αρχηγό;) Και θα λάβεις αυτό (ποιο ακριβώς;) πού σου αξίζει!!!
Θέλει πολύ ψάξιμο ακόμα,το αντιλαμβάνεστε κι εσείς.
Αλλά η ερμηνεία των Νόμων είναι εξίσου διφορούμενη, δίγλωσση και πολυσήμαντη. Το ίδιο και οι φιλοσοφικές αναζητήσεις.
Επί τη ευκαιρία προτείνω στα γερμανικά το κάτωθι βιβλίο, στα ελληνικά δε γνωρίζω αν έχει μεταφραστεί. Είναι μια ιστορία της Ηθικής από το Σωκράτη μέχρι τον Αντόρνο, συγγραφέας ο Volker Spierling.
Πάντως θυμάμαι που είχα γράψει μια έκθεση πριν πολλά πολλά χρόνια, με τίτλο : " Πολυπραγμοσύνη ή εξειδίκευση, ποιος ο ρόλος τους μέσα στη σύγχρονη κοινωνία των απαιτητικών ρόλων" . Φυσικά μη έχοντας την παραμικρή εμπειρία στο συγκεκριμένο θέμα, ανέπτυξα με φοβερά επιχειρήματα του στυλ " το να είναι κανείς πολυπράγμων στην εποχή μας του προσφέρει τη δυνατότητα να είναι ενεργός και διαθέσιμος σε όλη την κλίμακα και το φάσμα των επαγγελματικών αλλά και προσωπικών (?) δραστηριοτήτων"
.....κι άλλες τέτοιες μπούρδες, που ο καθηγητής Γιαννελος μου είχε βάλει 19 στο βαθμό.
Για να καταθέσω και την προσωπική μου γνώμη τώρα.
Λοιπόν στην ταπεινή μου ζωή μέχρι τώρα, δεν είδα πολλούς να παίρνουν πραγματικά αυτό που άξιζαν, κακό ή καλό. Είδα παρά πολλούς να κοιτάνε τη δουλειά τους και μόνο, χωρίς απαραίτητα να αποδίδεται δικαιοσύνη στο σύνολο. Από την άλλη, δε συνηγορω στην πολυπραγμοσύνη, δεν κάνει για όλους. Multitasking είναι για τους ταλαντούχους, τους πολυδιαστατους και πολυδιασπαστους. Καλό είναι να ξέρεις απ'ολα, πρακτικό, αλλά εμπεριέχει τον κίνδυνο της ημιμαθειας. Μάθε κάτι μικρό, κάτι λίγο, αλλά να το κάνεις σωστά, είναι η άποψη μου. Το να πουλάμε επιφανειακή γνώση για το κάθε τι, να έχουμε γνώμη επί παντός επιστητού απλώς και μόνο επειδή κάτι είδαμε ή ακούσαμε, το να έχω πιάσει μια φορά ένα κατσαβίδι και να νομίζω ότι είμαι ηλεκτρολόγος, ίσως είναι για αυτούς που λύνουν σταυρόλεξα και πιστεύουμε ότι τα ξέρουν όλα. Από το 1990 και μετά, βρήκαμε το μπελά μας με το Ίντερνετ και το Google. Ο κάθε &€#€#*,%ας θα δει ένα βίντεο στο YouTube, θα διαβάσει ένα λήμμα στη Βικιπαίδεια (μηδενός εξαιρουμένου, εμού του ιδίου επίσης!) θα ακούσει μια πεντάλεπτη διάλεξη, θα ρωτήσει τον Dr Google και τσουπ ! γίνεται ειδικός, εξπερ, ξερολας και ψευδο-ιντελλεκτουέλ. Ένα γραμμάριο φιγούρας και ύφους αξίζει όσο ένας τόνος πραγματικής δουλειάς. Είναι η ταχύτητα της εποχής, ο όγκος των πληροφοριών και η επίδραση των ψευδοειδησεων και των ψευδαισθήσεων, που νομίζουμε ότι είμαστε πολυπραγμωνες και φυσικά ότι μας αξίζει πάντα κάτι πολύ περισσότερο από αυτό που έχουμε.
Δεν αξίζουμε όλοι κάτι, πολύ λίγοι είναι αυτοί θα κάνουν αυτό που τους αναλογεί, οι πιο πολλοί όμως θα γκρινιάζουν ότι δεν πήραν ό,τι τους αξίζει.
Εγώ κοιτάω να κάνω τη δουλειά μου, αυτή που μου δόθηκε, αυτό που διάλεξα. Πατέρας και Σύζυγος, Πάροχος υγειονομικών υπηρεσιών. Ερασιτεχνης μουσικός και δημιουργός ευχάριστης ατμόσφαιρας. Πέραν αυτού ουδέν! Ο ενοιδα ουδέν οίδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου