Χρεωκοπία.......Θα έρθει.....όπως και σε άλλους.....

ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ. Δύο λέξεις. Εύκολες. Απλές. Κατανοητές.

Η πρώτη λέξη κατά πολλούς μισητή. ΔΗΜΟΣΙΟ: παραπέμπει σε "ανάλγητο κράτος", "καρεκλοκένταυρους τεμπέληδες", "αδιαφορία", και γενικά όλα τα δεινά των τελευταίων 150 ετών. Πάντως δε συνδέεται με καλές εικόνες.

Η δεύτερη τρομάζει περισσότερο: ΧΡΕΟΣ. Χρωστάω!!! Δεν έχω να πληρώσω. Τόκοι. Καλύτερα να σου χρωστάν, παρά να χρωστάς! Τα χρέη, αυτά που χρήζουν, αυτά που πρέπει. Έφαγες κύριε. Έφαγες! Δε θα πρέπει να πληρώσεις το λογαριασμό;;;

Οικονομομετρικά, η έννοια του ΔΧ, αγγλιστί Public Debt ή Budget Deficit είναι σχετικά πολύπλοκη. Για τα φτωχά μας μυαλά, δεν είναι εφικτή η σε βάθος κατανόηση όλων εκείνων των παραμέτρων που συνυπολογίζονται.

Ανοίγω παρένθεση. ((((Λόγω του ότι η συμβία κατέχει πτυχίο Οικονομικών Επιστημών, και προφανώς για να τη "ρίξω", στα φοιτητικά μας χρόνια πήγαινα και παρακολουθούσα τα μαθηματά της στα αμφιθέατρα του Πανεπιστημίου της. Εννοείται ότι δεν καταλάβαινα γρι. Όμως μεταξύ χαζοκαμακιού και ψιλοκουβέντας, άρπαζα και τίποτις. Με το λέγε-λέγε και με το άκου-άκου, συνήθιζα -πράγμα δύσκολο για τη γκλάβα μου-να ψάχνω για τα περιβόητα μακροοικονομικά μεγέθη)))). Έκλεισε η παρένθεση.

Κι επανερχόμαστε. Για τη μέτρηση του βαθμού εξωτερικής χρέωσης μιας χώρας, υπεισέρχονται όχι απλώς παράγοντες κοινωνικοοικονομικοπολιτικοί, αλλά πρωτίστως ιστορικοί. Πως προήλθαν οι πρώτοι δανεισμοί; Με τι όρους; Σε τι βάθος αποπληρωμής;; Θα αναφέρω μόνο την τρομερή περίοδος των υποτιμήσεων και της (μερικής) κατάρρευσης του άρτι δημιουργηθέντος Ελληνικού Κράτους του Τρικούπη "Δυστυχώς Επτωχεύσαμεν".

Για σιγά ρε μεγάλε, πότε προλάβαμε;;; Έλα μου ντε!!!

Φυσικά, οι τρόποι χρηματοδότησης των ελλειμάτων και η σταθεροποίηση του χρέους διαφοροποιούνται στο χρόνο. Οι επιπτώσεις όμως του ΔΧ μοιάζουν διαχρονικές. Έτσι τα ελλείματα του ισοζυγίου πληρωμών και ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ) μπερδεύονται ακόμα περισσότερο με τα τεράστια ποσά της παραοικονομίας (Μαύρο χρήμα) που θρέφει την Ελλάδα και το ανεκδιήγητο φαινόμενο της φοροδιαφυγής (αφού κλέβει αυτός, θα κλέψω κι εγώ). Παραπέμπω στο Ελληνικό Λογιστήριο του Κράτους, για τον υπολογισμό του ΔΧ και δείτε, αν καταλάβετε, τις ρεμούλες με τα ομόλογα και την πρόσφατη "σχετική" αποτυχία αύξησης των εσόδων.

www.mof-glk.gr/proypologismos/2001/eis/1.9.pdf

Για να μην τα πολυλογώ, πολλοί ακούν και διαβάζουν (κανάλια κι εφημερίδες), ελάχιστοι αντιλαμβάνονται νούμερα και στατιστικές, προβλέψεις και γραφικές αναπαραστάσεις και όλοι, μα όλοι, ανάγουν το Εθνικό, το Δημόσιο, αυτό που θεωρητικά αφορά το σύνολο της χώρας, στη μικρή τους τσέπη, στο μικρό τους πορτοφόλι, στη μικρή τους καθημερινή ρουτίνα. Τι ΑΕΠ και ΔΧ, μας λες ρε μεγάλε, σου λέει. Εδώ απολύθηκα χθες και έχω τρεις δόσεις και το νοίκι απλήρωτα κι εσύ μιλάς για οργανισμό διαχείρισης δημοσίου χρέους.....

Σωστά. Έχει δίκιο. Ακριβώς, όπως πριν από αιώνες, έβλεπες μέχρι εκεί που έφτανε το γαϊδούρι σου. Και μόλις άνοιξε το πλάνο, είδες χάρτες και δορυφορικές φωτογραφίες και κατάλαβες γιατί σου την πέφτουν οι Βούλγαροι και οι Τούρκοι, έτσι ακριβώς και με την Οικονομία. Κοιτάς την τσέπη σου και βλέπεις τον Τρισέ. Ακούς για G20 και νοιώθεις στο σβέρκο σου τη σφαλιάρα του εργοδότη σου. Απλά πράγματα. Τόσο απλά, όπως όταν παίζεις Monopoly.

Και με τα πολλά-πολλά, ιστορικά δεδομένα, που άλλοτε καταγράφηκαν κι άλλοτε όχι, φτάσαμε εδώ. Εδώ, στην Ευρωζώνη, εμείς (ΔΧ=3.7% του ΑΕΠ κι αυτό εάν είναι αλήθεια. Η πρόβλεψη λέει για 5% το 2009), μαζί με τα άλλα Κουπούκια, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και άλλους. Η Γαλλία, έφτασε τα 66 δις ευρώ το 2008 (3.4% του ΑΕΠ της).



Σίγουρα όμως, αλλού θέλω να καταλήξω. Στα μακρινά που γίνονται κοντινά σε dt. Κι επειδή μου αρέσει η αργεντίνικη μουσική, ας μιλήσω για αυτή τη χώρα, που φάνταζε σαν όνειρο στο μυαλό μου και πολύ θα ΄θελα να τη γνωρίσω. Μέχρι τώρα. Γιατί, όπως λέει και το TVXS, http://www.tvxs.gr/v8981, υπάρχουν διδάγματα απ΄τη χρεωκοπία μιας χώρας.




Και αντιγράφω.....



Η Αργεντινή ήταν μια αναπτυγμένη χώρα ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι π.χ. χαρακτηριστικό ότι το μετρό του Μπουένος Άιρες άνοιξε το 1913 ενώ, και σήμερα, η Αργεντινή καταλαμβάνει την 23η θέση στο κόσμο με βάση το ακαθάριστο εθνικό της προιόν. Παρόλα αυτά, το 2001 η χώρα χρεωκόπησε. Μεγάλες επιχειρήσεις έκλεισαν και οι τράπεζες πάγωσαν τις καταθέσεις των πολιτών που ξεσηκώθηκαν.



Όταν διάβαζα ΤΙΜΕ το '91, θυμάμαι πολύ καθαρά ότι (εποχή Bush Sr: Read my lips-No more taxes) έγραφαν με μεγάλα γράμματα στο εξώφυλλο για το Θαύμα της Αργεντινής. Κι έδειχναν φωτογραφία του Μένεμ. Κι έλεγα εγώ ο αδαής νεανίας: "Μπράβο ρε γίγαντα, θα τους ξελασπώσεις". Που να 'ξερα!!





Η μια αιτία για την χρεωκοπία της αργεντίνικης οικονομίας ήταν το εξωτερικό χρέος ,μια από τις κληρονομιές της χούντας που κυβέρνησε από το 1976 έως το 1983. Η δεύτερη ήταν ότι ο Περονιστής πρόεδρος Κάρλος Μένεμ στην διάρκεια της δεκαετούς προεδρικής του θητείας (1989-1999) ιδιωτικοποίησε την οικονομία της χώρας, ξεπουλώντας έναντι πινακίων φακής την κρατική περιουσία. Η πρώτη από τις δέκα εντολές της κυβέρνησης ήταν: τιποτα δεν θα παραμεινει στο κράτος. Η δεκαετία Μένεμ διέφθειρε το πολιτικό σύστημα και την Δικαιοσύνη, την οποία ο πρόεδρος της Αργεντινής χρησημοποίησε για να κουκουλώσει δεκάδες σκάνδαλα......

Όπως θα δείτε, το μάθημα περί χρεωκοπίας χωρών βρίσκεται στο YouTube σε 12 μέρη. Αν αντέχετε να τα δείτε, θα καταλάβετε πιστεύω πολλά πράγματα, που ομοιάζουν και συσχετίζονται με τα δικά μας. Παραδοσιακά αγροτική οικονομία, που στράφηκε στον Τουρισμό και στις Υπηρεσίες, δια πυρός και δικτατοριων, λόγω έλλειψης Παιδείας των πολιτών, υπόκειται στο άρμεγμα των πλουτοπαραγωγικών της πηγών. Βέβαια, δεν ανήκει σε συνομοσπονδία, όπως εμείς, γι 'αυτό και έμεινε πολύ γρήγορα ξεκρέμαστη. Φυσικά υπάρχουν πολλά στοιχεία που διαφέρουν, αλλά η χρεωκοπία είναι ακριβώς η ίδια εδώ κι εκεί.

Απόγνωση, ένταση, ξύλο και φασαρία, οι νεόφτωχοι θα αντεπιτεθούν και οι υποδεέστεροι θα βουλιάζουν ακόμα περισσότερο.

Επειδή θέλω να κλάψω τώρα στο πορτοφόλι μου επάνω, φεύγω.....αλλά θα επανέλθω δριμύτερος!
Σαν το Δημόσιο Χρέος.


Υ.Γ.
Σκέψου ότι την ώρα που έγραφα αυτά, βλέπω στο ΣΚΑΪ αφιέρωμα για το Δημόσιο Χρέος της Ελλάδας στους "Νέους Φακέλλους". Τα μεγάλα μυαλά συναντώνται.....κάπου! Και η πλάκα είναι ότι ακούω να μιλάει έναν αναλυτή της Standard and Poor's, ομίλου που χρησιμοποίησα κι εγώ, δανειζόμενος έρευνες της Bloomberg.