Παλιά και νέα (εν όψει επετείου)

Φωτογραφίες που αγοράστηκαν από την έκθεση βιβλίου το καλοκαίρι. Παλιές καρτ-ποστάλ, να μας θυμίζουν που είμασταν και από τι περάσαμε (να σκεφτόμαστε το παρελθόν ώστε να εκτιμούμε και το μέλλον).

Οι φωτογραφίες είναι κυρίως τραβηγμένες από Γάλλους στρατιώτες, που κατασκήνωναν στον Εχέδωρο (νυν Γαλλικό) και στην άδεια εξόδου τους ερχόντουσαν κι έβγαζαν φωτο για να τις στείλουν στα σπίτια τους.


Η πρώτη δεξιά είναι η εκκλησία της Αγίας Σοφίας με το μιναρέ μπροστά μπροστά (δε γκρεμίστηκε αν και είχε περάσει ήδη σε ελληνικά χέρια). Πριν λίγες μέρες, είχαμε μια βάφτιση εκεί και ο μεγάλος μου είδε στην αυλή κάτι σπασμένα μάρμαρα με περίεργα σχήματα, όπως είναι οι τρούλοι των ισλαμικών τεμένων. Με ρώτησε και φυσικά συζητήσαμε πώς χτίστηκε, πότε έγινε τζαμί, πώς μπήκαν αυτά τα μάρμαρα, πόση ζημιά έγινε με τη φωτιά του '17 και τέτοια. Μέχρι φυσικά να νυστάξει, οπότε αλλάξαμε θέμα....



Φωτογραφία από τα παλαιά τείχη. Στο βάθος φαίνεται το Ιδαδιέ (η παλαιά Φιλοσοφική) επί της Αμύνης, που χρησίμευσε ως σχολή εκπαίδευσης δημοσίων υπαλλήλων. Από πίσω βρισκόντουσαν τα παλιά εβραϊκά νεκροταφεία, στο τωρινό σημείο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου.

Έλληνες αξιωματικοί της περιβόητης Μεραρχίας Σερρών παρελαύνουν μπροστά στο Βενιζέλο (της Αμύνης τα παιδιά), λίγο πριν φύγουν για το μέτωπο στο πλευρό των Αγγλογάλλων συμμάχων (Αντάντ-Entente Cordiale)

Η Σαλονίκη από θαλάσσης. 1916. Οι μύτες των μιναρέδων εξακολουθούν να υψώνονται. Είμαστε ήδη 4 χρόνια μετά την "απελευθέρωση" και ο Δήμαρχος αν δεν απατώμαι ήταν Σεφαραδίτης, οι Μουσουλμάνοι και οι Εβραίοι στα μαγαζιά τους και στις θέσεις τους, οι Έλληνες ακόμα μειοψηφία. Δεν ήρθαν οι αλλαγές, όπως τις μαθαίναμε. Μόνο με τη λαοθάλασσα των Ποντίων και των Μικρασιατών , άλλαξε ουσιαστικά ο χαρακτήρας της Πόλης.

Το γνωστό Πολυβολείο. Ο πύργος του Γεντί-Κουλέ, του Επταπυργίου. Σήμερα δεν τον έχουν ανοίξει (ακόμα) προς έκθεση, αλλά η θέα από κει είναι φοβερή. Οι στρατιώτες που ποζάρουν έχουν να λένε για τα τουρκάκια, που τους τραβούσαν από τα παντελόνια για λίγα ψιλά, "φράνκ, φράνκ". Η Άνω Πόλη κατεξοχήν τουρκικής σύστασης, διατήρησε μέχρι και τελευταία κάποια από τα σπίτια και την αρχιτεκτονική τους (αν μπορεί να ειπωθεί τέτοιος όρος για τα χαμόσπιτα και τα πλινθόκτιστα ερείπια)

Η Θεσσαλονίκη παραδόθηκε, συνθηκολόγησε, διότι δε σήμαινε πολλά για τους Τούρκους. Άπαξ κι έχασαν την ιερή τους πόλη, τα Γιαννιτσά, όπου κι έχυσαν καντάρια αίμα, δεν έσκασαν και πολύ για τη Σαλονίκ. Σίγουρα ήταν σπουδαίο λιμάνι, υπήρχαν όμως σημαντικότερα εσωτερικά ζητήματα για την Αυτοκρατορία. Την παράδοση τη χρεώθηκε φαινομενικά ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος, αλλά έχουν γραφτεί παρα πολλά που τα αγνοούμε οι περισσότεροι (βλέπε Σπύρου Μελά, Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι '12-'13).
Όπως και να 'χει, παλιά και νέα Θεσσαλονίκη, η Ιστορία ξεχειλίζει από τα μπατζάκια της. Δυστυχώς μείναμε με τους Ψωμιάδηδες και τους Παπαγεωργόπουλους και τους Παπαθεμελήδες και τους Γκιουλέκες και τους Μπουτάρηδες. (οι δύο τελευταίοι μένει να φανεί τι θα κάνουν για να αναστρέψουν το κλίμα).
Αλλιώς μας βλέπω "πολυεθνικούς" και πάλι. Κι ο νοών νοείτο....