Το τίποτα στην αγάπη

 Εγώ, εντάξει, είμαι ο κάποιος τίποτας! 

Σε κάποιο τέρμα, σε ένα σκοπό.....

Ça peut servir on sait jamais......

Πες το ψέματα!!

Θέλω να ακούω τραγούδια για να θυμάμαι αυτά που θέλω να θυμάμαι και να ξεχνάω αυτά που θέλω να ξεχνάω. 

Και πάντα βρίσκει κάποιος στις μουσικές  το τίποτα που τον ορίζει. 

Αυτοανάλυση, αυτοκριτική, αυτομαστίγωμα

 Ο Αύγουστος του 2021 μου έβγαλε πολλή αυτοκριτική διάθεση. Πολλή αυτοανάλυση, πολύ κλάμα, πολλή δουλειά στην ενδοσκόπηση. Να τα βρω με το Θεό μου, με τον εαυτό μου. 

Και πολύ προσωπικό στυλ. Σχετικά σπάνιο, για μένα, που συνήθως γενικολογώ και δεν αναφέρομαι σε ονόματα και διευθύνσεις. Αλλά ίσως ήρθε και η ώρα να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους 

Γι'αυτό και γράφω στα ελληνικά. Δεν μπορώ να τα πω αυτά σε άλλη γλώσσα.

Οι φωτογραφίες. Αυτές φταίνε. Έτσι όπως είναι, θολές και κουνημένες, έτσι θολό και κουνημένο βλέπω και το παρελθόν μου. Ξεχνάω κιόλας κι έχω ανάγκη να με ξαναδώ με (μαύρα) μαλλιά,να με θυμηθώ, να θυμηθώ ότι ποτέ δεν ήμουν πακτωμένος, ποτέ δεν είχα κάπου σιγουριά, ποτέ στο σταθερό, μια εδώ και μία εκεί. Πάντα μια θολούρα στο μυαλό και στη σκέψη, μια συνεχής κίνηση. 

Από το ένα σπίτι στο άλλο, από την μια πόλη στην άλλη, Κατερίνη- Θεσσαλονίκη-Ωραιόκαστρο-Οφφενμπαχ-Λανγκεν. Και ποιος ξέρει πού αλλού!  Από τη μια οικογένεια στην άλλη. Από δω παιδιά, από κει παιδιά. Από τη μια δουλειά στην άλλη δουλειά, μια στα δημόσια μια στα ιδιωτικά, μια στα ελληνικά, μια στα γερμανικά. Παντού και πουθενά! Εδώ κι αλλού! Ώσπου να στεριώσει κάτι, ξεστησιμο και δρόμο! Σαν τσιγγαναριό (δεν ακούστηκε πολιτικά σωστό αυτό!) , Ας το πούμε σαν καραβάνι, σαν νομάς. 

Αλλά ας μην τα μπερδεύω. 

Η θολούρα είναι καταρχήν κληρονομική. Σόι πάει το βασίλειο, όλο φεύγαμε,  όλο μετακομίζαμε και δεν είχε καταλάβει ποτέ η οικογένεια ότι η "Πόλις" θα την ακολουθούσε. 

Στα ίδια χνάρια κι εγώ, είχα την ψευδαίσθηση ότι φεύγοντας από αυτήν την οικογένεια και φτιάχνοντας άλλη, ότι θα γλυτώσω το ανικανοποίητο και το "ήθελε συνέχεια να φεύγει", ότι κάπου θα ριζώσω. 

Και το είχα καταφέρει για καμιά δεκαετία. Με ψεύτικες ρίζες βέβαια!  Και μετά οι επιπτώσεις της κοινωνικοοικονομικοπολιτικοψυχολογικής κρίσης. Νομίζω ακόμα και τώρα που διαβάζω τις παλιές αναρτήσεις,εκείνης της εποχής, με καταλαβαίνω πού νόμιζα ότι πατούσα και πού είχα το κενό κάτω από τα πόδια μου. Μέχρι που το ένοιωσα κανονικά και με το νόμο αυτό το κενό....κι έφυγα κι από κει! Εκεί βέβαια, ίσως να κολλάει και το "με διώξανε". Αλλά κι από κει, με ψηλά το κεφάλι, όχι με την ουρά στα σκέλια. Κύριος ήρθα και κύριος  έφυγα. Η έτσι τουλάχιστον θα γράψει στο κεφάλαιο.

Οι δουλειές ήταν παρόμοια υπόθεση. Κάτι με χαλούσε κι έφευγα, κάτι με έσπρωχνε, "και καλά" η αξιοπρέπεια μου. 

"Είμαι τραγούδι, είμαι λαός,  δεν είμαι σκλάβος κανενός" τραγουδούσα όταν παραιτήθηκα από την Γενική. Πάντως, αν αυτό σημαίνει κάτι, από δουλειές ποτέ δε μ'έδιωξαν, πάντα μόνος έφευγα. 

Κι αυτό το "φεύγω" πρέπει να μ'εχει τελικά αφήσει ψιλοαναπηρο. Σα να λέμε,μαθημενα τα βουνά στα χιόνια, άμα φύγεις μια φορά, η επόμενη φορά είναι η ίδια ακριβώς, μια ακόμα ίδια φορά, ανεξάρτητα πού πας. 

Κακό πράγμα! Να παίρνεις το καπελάκι σου και να φεύγεις! Τίποτα, μια βαλίτσα. Το πετσί σου και την τσίπα σου. Κι όπου σε βγάλει! Το έχεις δει το σενάριο. Θολό τοπίο! Σα μια φωτογραφία του '70 ή του '80, κουνημένη. 

Δεν έχει πολύ ακόμα, κάπου τελειώνει. Το μόνον της ζωής του ταξείδιον.

Στρατής Τσίρκας

 Και μια που το έφερε κι ο λόγος......

Στρατής Τσίρκας.

Εδώ ένα καλό ντοκυμαντέρ από το 1992. 

Και το λινκ ολόκληρο από τα αρχεία της ΕΡΤ

https://archive.ert.gr/36752/

Να πω και μια δυο προσωπικές ιστοριούλες, έτσι για να συνδέσουμε τα μεγάλα με τα μικρά. Αυτά που μας κάνουν να θυμόμαστε ότι επειδή είμαστε εμείς μικροί, είναι κάποιοι άλλοι μεγάλοι....

Όταν ήμουν 12-13χρονων παιζόταν στην ΕΡΤ η μεταφορά της τριλογίας του Τσίρκα "Ακυβέρνητες πολιτείες". Για το ηρωικό πασοκικο 1985-1986 ήταν κίνηση μοντερνισμού και απελευθέρωσης το να προβληθούν και ερωτικές σκηνές, τι ερωτικές δηλαδή, ένα γυμνό μπούτι εδώ, μια κιλότα εκεί, μια "παλινδρόμηση" μπρος-πισω, ψιλοπραγματα δηλαδή. Το κεφάλαιο Α  (για το ακατάλληλο δι'ανηλίκους) πάνω αριστερά να μας θυμίζει ότι δεν "παίζει" για μας.

Μια Παρασκευή που έπαιζε στην τηλεόραση (μπορεί να ήταν και δέκα η ώρα) έδειξε μια τέτοια σκηνή, πάνω σε έναν καναπέ, μια κυρία ελαφρώς ενδεδυμένη με ρόμπα, "δεχόταν" κάποιον κύριο με κουστούμι.

Ε ρε και το πήρε χαμπάρι ο Σάκης, με ένα γκαρισμα με διαολόστειλε στο δωμάτιο μου. Έλα που παρατηρησα όμως πόσο "συγκεντρωμένα" το παρακολουθούσε ο πατέρας μου, που δεν πρόσεξε ότι έβλεπα κι εγώ μαζί του στα κρυφά, πίσω από την πόρτα. 

Κι αυτή είναι η πρώτη επίσημη "παράνομη" κι ανεπίτρεπτη παρακολούθηση κάτι-σαν-πορνό για τα δεδομένα του '80. 

Άρα σε ένα παιδικό μυαλό χαρακτηκε η απλή εξίσωση: Στρατής Τσίρκας=δημιουργός αισθητικών πορνοταινιών.

Εννοείται δεν διάβασα πότε κάποιο από τα βιβλία του, ίσως κάποια αποσπάσματα στο λύκειο.

Κι έφτασε η ώρα που μας είπε ο Χάρης, "έχω πρόταση να φτιάξω τη μουσική επένδυση σε ένα ντοκυμαντέρ για την ΕΡΤ, θα με βοηθήσετε;". "Για τι πράγμα μιλάει το ντοκυμαντέρ Χάρη;" Ρώτησε ο μικρός Μιχαλάκης! Με το που είπε "Αφιέρωμα στη ζωή του Στρατή Τσίρκα", πήγε κατευθείαν το μυαλό μου στην κατάλληλη μουσική για πορνό! 

"Όχι, ανόητε!"λέει "έχω γράψει μια πασακάλια και μερικές κοντες, θα τα προσαρμόσω σε κάτι ορφανά ορχηστρικά που έχω αφημένα και χρειάζομαι φλάουτο, κιθάρα, σαξόφωνο κι ακορντεόν. Στα λαϊκά μέρη θα παίξω εγώ μπουζούκι, πχ εκεί που θα δείξει την κηδεία του Πέτρουλα"

"Του ποιανού;;;;" Αναρωτήθηκα από μέσα μου! Κι αφού αναγνώρισα τα μεγάλα κενά, Τσίρκας-λογοτεχνια-πολιτικη και με την αφορμή αυτή, άρχισα να διαβάζω τη Λέσχη, πολλά δοκίμια του, που έγραψε στη "Λέξη" και μου τα έδινε ο Χάρης δανεικά, ένα βιβλίο που έγραψε για τον επίσης αλεξανδρινό Καβάφη και γενικά έψαξα το πολιτικό σκηνικό που έζησε και έγραψε. Η αριστερή γενιά της ήττας, που λένε ή που λέγανε πριν έρθει ο Τσίπρας και τα γαμησει όλα!! Κι αυτόν φυσικά το διέγραψε το ΚΚΕ, οπότε πέρασε στο κόμμα του Λεωνίδα Κύρκου.

Τέλος πάντων, κάτι παραπάνω μάθαμε, κάτι σκαμπασαμε, κάτι σκεφτήκαμε για τον καλλιτέχνη και την εποχή του.

ΥΣ. Σε περίπτωση που δεν καταλάβατε καν ότι παίζει μουσική στο Background, δεν πειράζει, ούτε κι εγώ που έπαιξα, το πρόσεξα ότι υπήρχε μουσική από πίσω. Και δη πασακάλια και Coda από ορχηστρικά !!!!!

Τέχνη, σου λέει! Καν'τη και ρίχτη στο γυαλό! 

Τα περασμένα χρόνια (κατά μία έννοια, και μεγαλεία!)

 Ήμασταν κάποτε νέοι άνθρωποι, όλοι μας! Τα περασμένα μας χρόνια, οι περισσότεροι τα λένε "τα καλύτερα μας χρόνια".

Άλλοι τα θεωρούν απλώς τα ανώριμα, τα προπαρασκευαστικά. Τα χρόνια συλλογής εμπειριών, τα "άσε με να κάνω λάθος" χρόνια, τα "learning by doing mistakes" χρόνια, που είπαμε και σε άλλο ποστ.

Μια μέρα ανέβαινα στον Όλυμπο, πήγαινα στο Μύτικα με περιβολή γιουγκοσλάβου τουρίστα, αγνοώντας πλήρως τους κινδύνους. Με μπαντανα στο λαιμό και ψάθινο καπέλο (το οποίο, για να μην το χάσω, το έβαλα κάτω από την μπλούζα, πονηρός ο βλάχος!), σπορτίφ παπουτσάκι και βερμουδίτσα με λαχουρ.

Θυμάμαι που μας συνάντησε με γουρλωμένα μάτια, ένας τρομαγμένος ορειβάτης,  πλήρως εξοπλισμένος, με το αντιαναιμικό, το κράνος, τα σκοινιά, τα ορειβατικά μποτάκια, τη φόρμα του και μας ρώτησε, εμένα και το Στέλιο: "για πού το βάλατε ρε παλικάρια;"

Κι εγώ : "εε, να εκεί, στο Μύτικα!" 

Κι εκείνος με το βλέμμα που-πα-ρε-Καραμήτρο.

Αλλά πού να ξέρει ότι για μας θα ήταν μια μικρή στιγμή μεγαλείου! Ακριβώς για το ότι δεν καταλάβαμε τι κάναμε. Και σιγά το πράγμα, δηλαδή! Αλλά σκέψου να πέφταμε στο γκρεμό! Το μεγαλείο ήταν όχι που φτάσαμε στην κορυφή, αλλά που δεν μας ψάχναμε στους γκρεμούς και στις χαράδρες!

Βαθμοφόρος. Υπαρχηγός Αγέλης. Ευθύνη με 10-15 μικρά παιδάκια. Κυριακή πρωί, συγκέντρωση, παιχνίδι, διαπαιδαγώγηση. 

Τι σκεφτόταν άραγε ο τύπος με τα γυαλιά; Είχε αντιληφθεί άραγε το αίσθημα ευθύνης; τι σήμαινε να πρέπει να δείξεις στα παιδάκια τις λεγόμενες προσκοπικές αρχές και τι ζημιά θα μπορούσε να προξενήσει;

Κι εδώ το μεγαλείο; Όχι που "ηγούνταν" μιας ομάδος, αλλά που δεν  έπεσε από πραξικόπημα των πιτσιρικάδων.

Ο προσκοπισμός φοβάμαι, δε μου άφησε πολλά σημάδια, κάποιες αναμνήσεις μόνο. Αν και πήγα και σε σχολές, δεν μπήκα στη Σχολή του και στο Πνεύμα του, παρά μόνο ξυστά! Έγινα και Πρόσκοπος Έθνους, τρομάρα μου! Κι αυτό χάρις στο Σπύρο. 

Ωραία θα ήταν να ξαναεμπαινα στη διαδικασία, αλλά οι συνθήκες δεν είναι πλέον ευνοϊκές, χωροχρονικά.

Μεγαλειώδης πάντως δεν ήταν η έξοδος, πιο πολύ μουλωχτη και "το-σκασε-μες-στη-νύχτα"

Δεν πειράζει, περασμένα μεγαλεία, δεν είπαμε;

Εδώ είναι άλλο κεφάλαιο, όχι ο μουσικαντης, όχι το παιδάκι στο Πλατανόραμα, όχι ο μεροκαματιάρης νυχτερινός διασκεδαστής στην ταβέρνα "Χρυσή Εποχή".

Αλλά ο μουσικός του Χάρη Παπαδόπουλου, που μάθαινε και μελετούσε πρώτη φορά αρμονία μέσω Μπάρτοκ και Πιατσόλα, μέσω Τσάρλυ Πάρκερ και Θεοδωράκη, ο ακκορντεονίστας, που έπαιζε σε Soundtrack για παραγωγή της ΕΡΤ για τον Στρατή Τσίρκα, που συμμετείχε σε συναυλίες στο Βερολίνο και που έπαιζε μουσική σε αφιέρωμα για το Μανώλη Ρασούλη.

Μικρό μεγαλείο, ναι, συμφωνώ! Θα μπορούσε να ήταν και μεγαλύτερο; Δε θα μάθουμε ποτέ! What-ifs, Maybes, Might-have-beens......

Δεν ήταν άσχημα χρόνια, δεν ήταν γεμάτα με δυστυχία και πίκρες.  Δεν ήταν πια και μεγαλειώδη ή μεγαλόπρεπα. 

Ήταν καλά χρόνια. Πέρασαν.

Να τα 'χουμε, να τα θυμόμαστε. 

Είμεθα άνθρωποι λαϊκοί ΙΙ

Έχω αναφερθεί και (πολύ) παλιότερα, εδώ, στο λαϊκό μας υπόβαθρο, στη λαϊκή μας προϊστορία. Τότε τα έγραφα ειρωνικά-ως συνήθως δηλαδή-αλλα έκτοτε άλλαξαν οι συνθήκες και το σημείο αναφοράς.

Είναι επιβεβλημένη επομένως μια αναθεώρηση,ένα Revision, ένα "Είμεθα άνθρωποι λαϊκοί 2.0", σα να λέμε.

Προφανώς το ποστ θα είναι στα ελληνικά, δε γίνεται κι αλλιώς....

Πίσω από κάθε Heidegger και Sartre, κρύβεται ένας Λευτέρης Παπαδόπουλος, ένας Μανώλης Ρασούλης κι ένας Άκης Πάνου. 

Πίσω από κάθε Telemann ή Benjamin Britten, ένας Τάκης Μουσαφίρης και Τάκης Σούκας.

Όταν κάποτε προβληματιζόμαστε μπροστά σε έναν Van Gogh και σε έναν Miró ή Klimt, δε θα ξεχνάμε πώς κλαίγαμε (από τα γέλια ή από τα κλάματα) σε ταινία του Θανάση Βέγγου ή πώς χαιρομασταν το ζεϊμπέκικο του Κούρκουλου γύρω από τη φωτιά. 

Αν  κάποιος σου μιλήσει για τα "έπεα πτερόεντα", θα τους απαντήσεις "στα αρχίδια μας και μας, Κωστής Παλαμάς".

Ζήσαμε σε λαϊκά προάστια, ανάμεσα σε λαϊκά στρώματα, με λαϊκές διασκεδάσεις. Στα λαϊκά κορίτσια σφυρίζαμε (χωρίς να σκεφτούμε τα meToo), το λαϊκό μας αίσθημα μιλούσε για "ντόμπρα πράγματα", για "μπέσα" και για "καθαρό κούτελο". 

Τις αριστοκρατικές νοοτροπίες, τα "πιάνα και τα γαλλικά", τους "καλούς τρόπους" και τα savoire-vivre δεν τα ζήσαμε ποτέ στο πετσί μας, δε θα μπορούσαμε άλλωστε. Τα βλέπαμε στις ταινίες, τα ακούγαμε στα ραδιόφωνα ή τα διαβάζαμε στο Φανταζιο, εννοείται πως τα σνομπάραμε. Τα είχαμε συνδέσει με αλλαζονεία, "ψηλά τη μύτη" και γαλαζοαίματη καταγωγή, που αδιαφορεί για το "λαό".

Αυτός είμαστε, ο "λαός". Κατά τη Wikipedia, τα κατώτερα στρώματα μιας κοινωνίας, κατώτερα από οικονομική άποψη και από άποψη γοήτρου. Αλλά να μην ξεχνάμε, ότι "Λαός" κατά τον Απολλόδωρο ήταν οι πρώτοι άνθρωποι μετά τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα, που από τις πέτρες που πετούσε (λᾶας=πέτρα, εξού και λατομείο) ξεπετάχτηκαν και δημιούργησαν τίποτα λιγότερο από .....την ανθρωπότητα.

Αχ, αρχαία ελληνική μυθολογία! Ωραία πράγματα!

Αυτοί είμαστε, οι πέτρες,τα νταμάρια! Σκληροί από μέσα κι από έξω. Δε λυγίζουμε, δε λιώνουμε. Σπάμε,ναι. Διαβρωνόμαστε, ναι. 

Αλλά δε λυγίζουμε. 

Είμεθα λαϊκοί άνθρωποι. Θυσία για όλους, χαλί να μας πατήσουν, όταν μας πάρουν με το καλό. Πες μου, μίλα μου με το μικρό, "αδερφέ", "μεγάλε", "φιλαράκι", "παλικαρε". Με το "κύριος", με σκοτώνεις, με βρίζεις.

Δεν είμαστε ο "παροιμιώδης μέσος ανθρωπάκος", δεν είμαστε ο κυρ Παντελής, δεν είμαστε οι νεοφτωχοι, δεν είμαστε οι νεόπλουτοι.

Είμαστε του Λοϊζου στίχος, "που είχαμε -κι έχουμε ακόμα;;-χέρια καθαρά και μια καρδιά μεγάλη". Την κοινωνία που τη σπρώχνουν στον κατήφορο τα λάθη, εμείς τη φτιάξαμε αυτήν την κοινωνία. Καλοί άνθρωποι, απλοί, βγαλμένοι από ελληνική ταινία, είμαστε βαθειά μέσα μας ένας Νίκος Ξανθόπουλος. Άντρες παλιάς κοπής, σεξιστες και φαλλοκρατες,αλλά αγνοί σεξιστες και φαλλοκρατες. Λαϊκοί σεξιστες και φαλλοκρατες. Καλά, οκ, πάμε παρακάτω, δε συμφέρει!!!

Είμεθα άνθρωποι των έργων, τα λόγια δεν τα λέμε ωραία, δεν το μιλάμε, μια αργκό, έναν τρόπο ομιλίας έχουμε που μας φρενάρει. Δυστυχώς το έφεραν οι μοίρες και τα χρόνια να κάνουμε καμουφλάζ μια accent, που εξαιτίας της πάθαμε εσωτερικό μπλοκάρισμα. Κι άμα μιλάμε καμιά φορά καθαρεύουσας κι αρχαίες κι αλλοδαπές, συγχωρέστε μας, με το συμπάθειο, που λένε, με το μπαρδό! 

Το λαϊκό μας πρόσωπο δεν έχει τίποτα να κάνει με το λαϊκισμό. Δεν είμεθα ηλίθιοι, να μην παρεξηγιόμαστε. Δε μασάμε κουτόχορτο κι ας ψηφίσαμε πολλά χρόνια ΚΚε και ΠΑΣΟΚ! Μας παγίδευσαν, μας ξεγέλασαν, μας έριξαν στο φιλότιμο. Άτιμη δεξιά! Ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει!! Εμείς, οι λαϊκοί κουμανταδοροι, στα καφενεία που μπαίνουμε, μας ακούν και αφουγκραζονται την πηγαία λαϊκή φωνή μας. 

Χμμμ, κάπου στραβωσε πάλι! Ξανά πίσω!

Ο λαϊκός ο άνθρωπος πονεί μα δεν το λέει, κι όταν γλεντούν οι άλλοι, ντρέπεται που είναι λαϊκός και στη χαρά σωπαίνει. Βέβαια ήρθε το ίντερνετ, κάπου αρχές του 90 και στην Ελλάδα κι από τότε δε σωπαίνει άλλο. Γράφει ποστ στο Facebook (ή στο μπλογκ του🙄). Συνήθως βλακείες, αφού δεν ξέρει ακριβώς για τι πράγμα μιλάει, αλλά τι σημασία έχει; Είναι λαϊκός; Αυτό μετράει.

Είμεθα άνθρωποι λαϊκοί. Απλοϊκοί και παρανοϊκοί. Μας κυνηγάν από παντού. Είναι συνωμοσία που μας κατηγορούν ότι πιστεύουμε σε συνωμοσίες. Είναι πολλοί, που έρχονται καταπάνω μας....στο μονόδρομο της σκέψης μας. Ο Καζαντζίδης είναι η φωνή μας, πώς θα ήταν αλλιώς; Πάνω στο απόγειο της πίκρας του - της πίκρας μας, βροντοφώναζε στα δικαστήρια (εννοώντας τους ενάγοντες και ίσως και τους δικαστές) : "...που πήγαν να τα βάλουν με το λαό...". Το ότι ήταν άρρωστος με εγκεφαλικό όγκο πρόσθιου λοβού, που επηρεάζει την προσωπικότητα του (κάθε) ανθρώπου, δεν αλλάζει τίποτα! 

Είμαστε ο Λαός, με έναν όγκο στο κεφάλι. Μας καταπατούν τα δικαιώματα, μας αναγκάζουν να εμβολιαστούμε, μήπως και σωθούμε. Οι αλήτες! Κατάλαβες; Πάνε να τα βάλουμε με το λαό!! 

Στην κολυμβήθρα μας ρίξανε νερό αλκοολούχο, πώς να γλυτώσουμε; Δε θα γίνουμε οι πότες της στρογγυλής τραπέζης; Πιες και πες! Στα λαϊκά μας τραπέζια και τσιμπούσια θα βγάλουμε το αναστεναγμό μας, με τι άλλο, με τα λαϊκά τραγούδια. Όχι που θα τραγουδούσαμε το Ridi, Pagliacci!!! Είμεθα λαϊκοί, μέχρι τελευταίας ρανίδας αλκοόλ, πίνουμε τα λαϊκά ποτά μας, τσίπουρα, ρετσινες, κρασιά χύμα. Και μετά θα οδηγήσουμε στις εθνικές. Που να μας πάρει ο χάρος!

Είμαι λαϊκός άνθρωπος, δεν το κρύβω! Και τελειώνω την ανάρτηση, μην ανησυχείτε!

 Δεν ντρέπομαι, δεν επαίρομαι. Αγάπησα και πόνεσα, ξενύχτησα και ξύπνησα, δούλεψα και με δούλεψαν, σχοινοβατώ, πατώ στα κάρβουνα. Αναστενάρης, με σηκωμένα τα μπατζακια. Θα ανθίσω, θα μαραθώ. Και ξανά από την αρχή.

Δεν κοροϊδεύω, δεν έχω μίση, ειρωνεύομαι τους πάντες και τα πάντα. Κυρίως εμένα. Όνειρο η ιστορία μου. Λαϊκό όνειρο. 

Ή κλέβω τα λαϊκά όνειρα άλλων; Δεν είμαι σίγουρος! 

Έτσι είμεθα εμείς οι λαϊκοί άνθρωποι, θα πούμε και μια γαμημένη κουβέντα παραπάνω. Μην τα παίρνετε κι όλα τοις μετρητοίς πια! Πάνω στη μέθη ήταν, δώστε τόπο. Θα μας περάσει............... 

True Story

 Κι εγώ πεθαίνω κάθε μέρα λίγο-λίγο,

μα δεν έχω πια τη δύναμη να φύγω.

Stolz. Mehr oder weniger

 Wir sitzen uns bei der Besprechung und ich erkläre Sükran, was auf den Pralinen steht. Die Landschaften von Meteora, die Karyatiden in Akropolis, die weißen Häuser mit den Windmühlen in Mykonos.

Ich erzähle ihr, wie scheint, begeistert, die Geschichte von Orten, Flüssen und Statuen. Wie die Mönche den Korb mit Provianten hochziehen, was für eine Bedeutung der Fluss Acheron hatte. 

Dann sagte sie zu mir, "du bist stolz auf deinen Land, man sieht's". 

"Warum soll ich stolz auf meinen Heimatland sein?" erwiderte ich. 

"Ein Heim ist eine Lotterie. Niemand hat's verdient oder gerecht geerbt. Es ist reiner Zufall, wo du geboren bist. Niemand sucht sich seinen Heimatort aus. Manche haben Glück, manche Pech, sind allerdings alle unschuldig."

Nein, ich bin nicht stolz auf Griechenland. Ich bin stolz auf mich, wie ich mich entwickelte, wie mich die Geschichte des Landes fasziniert, wie ich die Buchstaben des Alphabets ausspreche.

Ich bin nur stolz auf die Menschen, die sich auf diesen Boden glänzten, die für die Ewigkeit und über die Ewigkeit philosophierten. Was mich geprägt hat, besteht aus unsagbaren Materien.  Es kann man riechen und spüren, wenn man die Antennen dafür besitzt. 

Bin stolz auf mich. Hab Blitze im Herz, Donner im Kopf, Hitze in meinen Händen. Alles richtig gemeißelt, es dürfte so hässlich und genauso unkaputtbar sein. 

Das hat nicht mit dem Heimat zu tun. Es ist das Flair, der Hauch des Windes. Er flüstert, egal wo du dich findest. Er findet dich, irgendwann, wenn du deinen Stolz runterschlucken kannst. 

Wie Jan sagt, der moderne und aufgeschlossene Deutsche ist stolz aufs Nicht-stolz-Sein. Gleichartig bin ich stolz aufs stolz-sein-zu-können und aufs nicht-stolz-sein-zu-müssen (bloß weil ich Grieche bin).

Ich bin nicht Grieche, ich kann den Griechen, ich kenne den Griechen, ich sehe/höre/fühle den Griechen. Vor allem lese und lerne den Griechen. 

ὦ κλεινοτάτην αἰθέριον οἰκίσας πόλιν,

οὐκ οἶσθ᾽ ὅσην τιμὴν παρ᾽ ἀνθρώποις φέρει,

ὅσους τ᾽ ἐραστὰς τῆσδε τῆς χώρας ἔχεις.

Εκεί ψηλά είναι η τιμή και η περηφάνια μου. Σε κείνη τη χώρα. Σε κείνη την Πόλη. Σε κείνο το μυαλό. Στο μυαλό μου.

Das Sein und die Zeit, das Sein und das Nichts. Beides in mir.

Η αδερφή μου

 

Της το χρωστάω. Δε θυμάμαι, ειλικρινά δε θυμάμαι, να έχω γράψει, να της έχω αφιερώσει ποτέ κάποιο ποστ. Σίγουρα βρισκόταν ανάμεσα στα λεγόμενα και γραπτά μου, αλλά κυρίως έμμεσα.

Ήρθε η ώρα λοιπόν για ένα ξεκαθάρισμα. Ένα ξεσκόνισμα. Κι ας μην είναι η κατάλληλη στιγμή. Πότε είναι επιτέλους αυτή η κατάλληλη στιγμή; Ή είναι νωρίς ή είναι αργά. Το ακριβές ταιμινγκ δεν το ξέρει κανείς.

Κι αυτό ακριβώς είναι το θέμα με την αδερφή μου. Εκεί χαθήκαμε κι εκεί βρεθήκαμε. Σε ένα ταιμινγκ. Όταν αυτή πήγαινε, εγώ μπουσουλούσα πνευματικώς. Όταν εγώ ξεκίνησα κι άρχισα να  πηγαίνω, αυτή ήδη ερχόταν.  Αν ήμουν εγώ ο μεγαλύτερος, θα ήταν πιθανόν διαφορετικά, κάπου θα βρισκόμασταν. Πιο γρήγορα εκείνη, πιο αργά εγώ, στη μέση η συνάντηση.

Αλλά έλαχε να βγει αυτή πρώτη. Βασίλισσα, αφεντικίνα, για τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Ποιος να της το 'λεγε, το "κακό" που τη βρήκε!! Γεννήθηκα 4 χρόνια μετά εγώ κι απάνω που είχε καλομάθει στις περιποιήσεις, της είπαν "ξέρεις θα έχεις κι αδερφάκι".😅😳

Άμυνα, λέει, εκ πρώτοις. "Όχι, όχι δεν είναι δικό μας αυτό, κανονικά από τους γύφτους το πήραμε, να τους το πάμε πάλι πίσω". Δεν πιάνει!! Ξαναδοκιμαζει! Αν δεν μπορώ να τον ξαποστείλω, να τον ελέγχω τουλάχιστον! "Εσείς όλοι θα αγαπάτε εμένα κι εγώ θα αγαπώ το μωρό! Θα δίνετε όλα τα δώρα σε μένα και γω θα διαλέγω τι θα δίνω στο μωρό" Μεσάζων, Δερβέναγας, Νταβατζης. 

ΟΚ, δεν προχώρησε κι αυτό. "Θα τον πάω στο σύνδρομο Στοκχόλμης, να με έχει ανάγκη ακόμα κι ως αιχμάλωτος", σκέφτηκε. "Πειθαρχικό μέσω ταπείνωσης". Με έβαζαν στη μέση και μο έβαφαν το πρόσωπο με κραγιόν, με μάσκαρα, με σκιές ματιών. Μια μέρα που τις πήρε πρέφα ο Σάκης, έγινε της τρελής! Πιο μετά παίζαμε (μου επέτρεπαν να παίζω μαζί με τις φίλες της) παιχνίδια του στυλ, εγώ ήμουν ο υπηρέτης και τις σέρβιρα. Με πετσέτα στο χέρι, σαν γκαρσόνι σε ακριβό ξενοδοχείο. Ή ήμουν ο μάγειρας στο ακριβό εστιατόριο και τις μαγείρευα. Ωραία πράγματα! Η πλάκα είναι ότι κι εγώ χαιρόμουν! Το απολάμβανα! Μου έδιναν σημασία. Σύνδρομο Στοκχόλμης κανονικά!

Αργότερα την ξαναγνώρισα ως πολύ κοινωνικό πρόσωπο, περσόνα με επαφές. Έκανε μυθικά πάρτυ στο σπίτι μας, με δίσκους βινυλίου, με Χρυσή δισκοθήκη και σλόου χορούς. Κυριακή απόγευμα μαζεύονταν και έβλεπαν πυρετό της δόξας, το Λίροϋ το χορευταρά. Κιχ εγώ! 

Είχε επιτυχίες, όχι χαζά! Έβγαινε, τη ζητούσαν από παντού, αγαπητή, μέσα σε όλα, ρούχα, λούσα, μαγαζιά, νύχτα. Και μην ξεχνάτε, όλα αυτά κάτω από τη μύτη του Σάκη. Του μπαμπά μας. Του Κέρβερου, του Βεληγκέκα. "Να με μια φίλη βγήκα, να ήταν και ο μπαμπάς της Φιλίτσας μαζί, όχι, δεν καπνίζω φυσικά, ποτό;; Θα αστειεύεσαι φυσικά". Μια 1900, μια στη folle-nuit. Κι άλλα που δεν ξέρω, δεν πήρα μυρουδια (ούτε εγώ ούτε κι ο Σάκης μάλλον!!) Και που ίσως καλύτερα που δεν τα ξέρω!!🤣😝

Εγώ αφελής και ακοινώνητος, αγάμητος, μάζευα χαρτζιλίκι από γιαγιάδες και θείους. Τι να τα κάνω; Αφού δεν έβγαινα έξω! Ερχόταν το κορίτσι μας "μου δανείζεις 20, 30, 50, 100, 500".  Είχαμε και υποτίμηση της δραχμής κάποια στιγμή, θυμάστε; Κι εγώ της τα "δάνειζα". Σπάνια μου τα γύριζε πίσω, κυρίως τα ξεχνούσα. Χαλάλι, δεν πειράζει, έλεγα.

Στις περιπέτειες των πανελληνίων εξετάσεων και των δυο μας, ήδη φάνηκε το πρώτο χάσμα, το πρώτο σχίσμα. Αυτή φοιτήτρια, με όλη τη ζωή της Θεσσαλονίκης, νύχτα και μέρα, κι εγώ στο "ενδιάμεσα", μια Κατερίνη και μια φροντιστήρια έκθεσης στο Γιαννέλο, μια λίγο κτηνιατρική με το Ζώη, μια πίσω με το Θοδωρή. Θυμάμαι κάνα δυο συναυλίες, που βγήκα με τους φοιτητές, γουάου, δυο επίπεδα πάνω, η μια ήταν στο Καυταντζόγλειο, να ακούσουμε τα Λάτιν του Νταλάρα και η άλλη ήταν.......χμμμ, δε θυμάμαι!

Το (μικρό) πρόβλημα άρχισε όταν μετακόμισα επίσημα και ήμασταν τρόπον τινά συγκάτοικοι. Εκεί σαν να γνώρισα μια άλλη αδελφή. Μια άλλη γυναίκα. Με τα "δύσκολα" της, με ιδιοτροπίες, με άγχη, με κλάματα και κλείσιμο στην τουαλέτα, πριν να δώσει μαθήματα στην εξεταστική, με πάρτυ και μεγάλες παρέες (ξανά!)----την παρατηρείτε τη ζήλεια μου, υποθέτω!----- με ταξίδια Εράσμους, με εμπειρίες και "προχώ" καταστάσεις, με γκρίνιες για το καθάρισμα του σπιτιού, με μια γενική δυσ-χημεια.

 Δε λέω, είχαμε και τις ωραίες μας στιγμές, όταν της άφηνα στην πόρτα ποιήματα του Δροσίνη, ή της έστηνα μεγάλο παιχνίδι μες στο σπίτι για να της δώσω το δώρο της. Ή όταν μας έπιανε η αυτολυπηση, το Selbstmitleid, που θα μείνουμε μόνοι στη ζωή και κανείς δε θα μας θέλει. Είχε στιγμές πλάκας, όλα όχι τόσο πολλές, που να χτιστεί μια στέρεη σχέση μεταξύ ίσων.

Εκεί κάπου προέκυψε το μικρο-πρωτο μπαμ. Μετά ακολούθησαν μετακόμιση, σχέση δική μου, σχέση δική της, αρραβώνας δικός μου, αρραβώνας δικός της, στρατός, γάμος δικός μου........και τέλος. Από μαλακία δική μου, πολλή μεγάλη μαλακία δηλαδή, κολοσσιαία μαλακία, να τα λέμε κι αυτά, έκοψα κάθε δίαυλο επικοινωνίας, ανατίναξα κάθε γέφυρα, που θα μπορούσε να μας επανασυνδέσει. Κι αυτό για χάρη της πρώην συζύγου. Χοντρή μαλακία!!

Και μετά...........ένα κενό. Ένα κενό δέκα χρόνων περίπου, συν/πλην.

Ακολουθεί το τσάκισμα , το μπαμ, η πτώση χωρίς αλεξίπτωτο, η σφαλιάρα και η γροθιά στα αρχίδια.

Μετά οι συγνώμες και η προσδοκώμενη επανένωση. Να μη λέω χαζά, δεν περίμενα να με ξαναδεχτεί σαν αδελφό ξανά, έχουμε ακούσει κι έχουμε ιστορίες για αδέλφια που δεν ξαναμίλησαν ποτέ, για ομηρικούς καυγάδες για ένα στρέμμα γης.

Εδώ έδειξε η αδελφή μου το μεγαλείο της ψυχής της. Όχι απλά με συγχώρησε και με ξαναδέχτηκε, αλλά μου έδειξε και ότι όλο αυτόν τον καιρό με νοιάζονταν, ρωτούσε για μένα, να μάθει, έστελνε δώρα για τα παιδιά. 

Κι αυτό έκανε (και ακόμα κάνει) την ντροπή μου πιο μεγάλη. Σε ποια τρύπα να χωθώ, πού να κρυφτώ! Αλλά και πάλι, vergeben/vergessen. Πάμε για άλλα, πάμε μπροστά!

Έκτοτε, από το 2012, δεν υπάρχει σχεδόν μέρα που να μη μιλάμε μια δυο τρεις φορές, που να μην τη σκέφτομαι, να μην της κάνω πλάκα, να μην τη νοιάζομαι, πώς είναι, πώς την παλεύει στο εξωτερικό, πώς ξαναβρίσκει τον εαυτό της ως μητέρα, σύζυγος, εργαζόμενη γυναίκα, τροφός και φροντιστής, ψυχολόγος και all-around Player στα κοινωνικά. 

Ως κομπλεξικός μικρός αδελφός, εννοείται ότι την έχω στην σκληρή κριτική. Αλλά είναι και ο σεβασμός μου για το άτομο της τόσο μεγάλος που ξεπερνά κάθε μικρότητα. Την παραδέχομαι, της βγάζω το καπέλο!

Και θα εξηγήσω γιατί κι ας ακούγεται αλλαζονικό: δεν της το είχα! Δε μου φαίνονταν ότι θα τα έβγαζε με το μυαλό της πέρα, εξαιτίας της κοινωνικότητας της,πίστευα ότι θα χάνονταν σε ένα λούσο και χορό. 

Κι όμως η αδελφή μου έκανε την ανατροπή, μετά ακόμα κι από πενήντα αλλαγές στο χρώμα των μαλλιών της, έβγαλε μια ωριμότητα ζωής, μια πατώ-στα-πόδια-μου στάση ζωής, ξέρει ποια είναι, ξέρει τι μπορεί, δε μασάει, δε μάσησε δηλαδή πότε της, κοιτάει τον κάθε μισαλλόδοξο στα ίσα, δε θα χαρίσει σε κανέναν κερατά, θα διεκδικήσει το δίκιο της, απέναντι σε κάθε αλλαζονα κι άδικο άντρα/γυναίκα, Έλληνα/Σουηδό/Γερμανό, δε θα χαρίσει κάστανα σε κανέναν, ούτε θα λυγίσει σε καμία περίπτωση, θα φάει τον καθένα που θα πάει να πειράξει την οικογένεια, ούτε μύγα στο σπαθί της, που λένε, σα λέαινα θα κατασπαράξει τον οποιοδήποτε που θα πειράξει έστω και τρίχα από τα παιδιά της, είναι μεγάλη γυναίκα, μεγάλη σε ηθικό ανάστημα, μεγάλη σε μεγαλείο και μεγάλη σε αντοχές/ανθεκτικότητα και υπομονή. Έμαθε στα χρόνια, να μην απαντά στον πρώτο χρόνο, να μη χτυπά στην πρώτη επαφή, να ελέγχει το παιχνίδι, όπως ξέρει αυτή καλύτερα, είναι η ισχυρότερη γυναίκα πίσω από τον ισχυρό άντρα. Αν οι συνθήκες ήταν κάπως αλλιώς, θα κυβερνούσε μια πόλη, μια πολιτεία, μια χώρα. Το πιστεύω ακράδαντα.

Αδελφή, δε λέω άλλα! Θα σε ξεγελάσω όμως, ώστε να μη διαβάσεις αυτήν την ανάρτηση άμεσα, θα την κρύψω κάπου στις παλιές, για να μη σε πιάσουν κλάματα. 

Αλλά να ξέρεις, ότι δεν υπάρχει μέρα που να μη σκέφτομαι, πόσο τυχερός είμαι που είσαι στη ζωή μου, πόση ευλογία έχω που σε ξαναβρήκα, που με ξαναδέχτηκες. Η φωνή σου είναι εδώ και χρόνια μουσική στα αυτιά μου, γαλήνη στην καταραμένη ζωή μου.

Μακάρι να  μπορώ να κουβαλήσω εγώ το σταυρό σου . Μακάρι να έβρισκε εμένα αντί για σένα. 

Μαζί.

Εγώ. Μίσος κι αγάπη, φροντίδα και περιφρόνηση

Τα 'πανε ξένοι, δικοί μας ξένοι.

Τα 'πανε και δικοί μας, καταδικοί μας. Οι δικοί μας οι κατάδικοι, οι καταδικοι μας!

Το εγώ υπήρξε πρώτο, αυτό αγαπάς κι αυτό μισείς. Κλαις για τον άλλο, αλλά δεν ξέρεις ότι για σένα κλαις. Αγαπάς τον άλλον, εσένα αγαπάς. Κι όταν μισείς τον άλλο, όμοια εσένα μισείς. 

"Umsonst" Gustav Sack

Es hilft dir nichts, du bist dir ewig gleich,

und wenn du auch in jede Pfütze rennst

und dich mit jedem Lumpen Bruder nennst,

es hilft dir nichts, du bist doch rein und reich

und bleibst in deiner Pöbel-Trunkenheit,

in deinem schmerzlichen Dich selbst Verachten

und deinem aberwitzigen Narrentrachten

ein goldnes Rad im Spiele der Notwendigkeit.

 «Πρόσθεσις» Κωνσταντίνος Καβάφης

Αν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω.

Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω —

που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ)

που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί

απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό

δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί.

"Ο εαυτός μου"  Άκης Πάνου

Απ’ τους πολλούς μου φίλους κι απ’ όλους τους δικούς μου

όπως ο εαυτός μου δε μ’ αγαπάει κανείς

είμαστε ένα πράγμα μια σκέψη και μια ζήση

και δε θα μ’ αγαπήσει όπως αυτός κανείς

Ο πιο καλός μου φίλος ο πιο πολύ δικός μου

ο ποιο πολύ δικός μου είναι ο εαυτός μου

ο πιο καλός μου φίλος είναι ο εαυτός μου

Απ’ τους πολλούς εχθρούς μου που με μισούνε τόσο

μόνο τον εαυτό μου φοβάμαι αληθινά

αυτός μονάχα θέλει να με καταδικάσει

και για την ίδια πράξη να δικαστώ ξανά

Ο πιο κακός εχθρός μου ο πιο κακός του κόσμου

ο πιο κακός του κόσμου είναι ο εαυτός μου

ο πιο κακός εχθρός μου είναι ο εαυτός μου

Ο πιο καλός μου φίλος κι ο πιο κακός εχθρός μου

είναι ο εαυτός μου είναι ο εαυτός μου

Ο πιο καλός μου φίλος κι ο πιο κακός εχθρός μου