ΗΘΙΚΟΝ ΔΙΔΑΓΜΑ

Ο ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΚΑΛΑ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΣ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΣ







Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2022

Μήπως τα έχει/έχω πει όλα;

 Ο Θανάσης. 

"... κάνει και μένα φρύγανο, μα μένα δε με νοιάζει .." Σιμουν.

"...τα παγωμένα μου μάτια, όταν βλέπει η Ανταρκτική χλωμιάζει, δε θα μπορέσει κανένας, να με βάλει στο παιχνίδι ξανά..." Ανταρκτική

"...δε μ'αναγνωρίζετε, γιατί έλειπα καιρό..." San Michele

"... γιατί ήταν ο ελάχιστος εαυτός....ο νοσταλγός της αρχής...." Ο ελάχιστος εαυτός


Εγώ.

Δε με νοιάζει.

Το "δε με νοιάζει" είναι πολύ διαφορετικό από το "τα έχω όλα γραμμένα στα αρχιδια μου". Δε με νοιάζει, για μένα, για σένα, για τον αλλον. Όλοι κι όλα θα πάρουν τη σειρά τους. Το "Ποιος ζει, ποιος πεθαίνει" πήρε εδώ κι ένα χρόνο άλλο νόημα. Είναι η εφαρμογή του πιο πολύπλοκου "και να ζει και να μη ζει, είτε ζει είτε δε ζει, δε ζει όταν δε ζει και ζει -πιθανον-οταν δε δε-ζει". What happens , happens. And then we are gone. Που λέει κι ο Γουλιέλμος ο Δελτορος.


Τα μάτια μου πάγωσαν, τα μέσα μου πάγωσαν. Συμπυκνώθηκαν, έγιναν συμπαγής ουσία, σκληρή. Σπάει φυσικά, και κομμάτια γίνεται, αλλά κάπως πιο δύσκολα. Δεν προβλέπεται λιώσιμο των πάγων στους επόμενους χρόνους. Κι ενώ όλα γύρω μας λιώνουν κι αποσυντίθενται, εγώ μπήκα στην εποχή του δικού μου Παγετώνα.


Ούτε εγώ με αναγνωρίζω. Να μου το έλεγαν πριν χρόνια, θα έλεγα φυσικά "αποκλείεται" και ότι "η φύση δεν αλλάζει". Τώρα όμως το βλέπω φυσιολογική εξέλιξη, με αυτά που πέρασα και περνάω. Είναι η Μεταμόρφωση του Κάφκα. Αναγκαία συνθήκη. Εντάξει όχι ότι κι έγινα κάνας λυκάνθρωπος, αλλά και κανονικός όπως πριν, αναμφισβήτητα δεν είμαι. Τα γνωστά εργαλεία- ειρωνεια/κυνισμός/σαρκασμός- είναι εκεί,αλλά όχι πλέον με στόχο. Μπήκαμε στα στάδια του Sachebene, φεύγοντας τελείως, αλλά μιλάμε για έτη φωτός πλέον, μακριά από το Appelohr και το. Offenbarung. Να μη μιλήσω καν για τα Beziehungsaspekte. (Συγνώμη, δεν ξέρω, πώς θα μεταφράζονταν καλά στα ελληνικά!) Εκεί υπάρχει η αψεγάδιαστη Relativieren-Theorie μου. Όπου relativieren, think in relative terms. Συγνώμη και πάλι, δε νομίζω ότι έχω χρόνο και διάθεση να ψάχνω στη γλώσσα μας πώς θα μεταφράζονταν. Relativize . die Bedeutung von etwas abschwächen, indem man es zu einer anderen Sache in Beziehung setzt....Λέει στο δίκτυο.  

Alles relativiert sich. Verniedlichen. Abdämpfen, abmildern. Και με τα ρήματα αυτά , τράνζιτ στην ελαχιστοποίηση των λειτουργιών.

Ergo, ο ελάχιστος εαυτός μου. Δε σώζουμε κανέναν, ούτε καν τον εαυτό μας. Δε σώζεται κανείς. Κατεβάζει ταχύτητα κι απολαμβάνει τη διαδρομή. Δεν κρατάει πολύ. Γιατί να ανεβάζει κανείς στροφές; Ρελαντί και πολύ είναι. Αλλά εδώ είναι και η μεγάλη παρεξήγηση. Ρελαντί σωφαρει και ο τεμπελχανάς, ή ο αδιάφορος ή ο ανίκανος. Δηλαδή αυτός που βαριέται, αυτός που δε θέλει κι αυτός που δεν μπορεί. Στον ελάχιστο εαυτό αναγνωρίζει κανείς την υποβάθμιση όλων αυτών των ενεργειών. Ούτε βαριέται ούτε δε βαριέται. Ούτε θέλει ούτε δε θέλει. Ούτε μπορεί ούτε δεν μπορεί. Ακολουθεί ένα δρόμο. Ως επαγγελματίας άνθρωπος. Όχι πλέον ως ανθρώπινος άνθρωπος. Απαλλαγή από τα βαρίδια των κοινωνικών δεσμεύσεων και υπαρξιακών ψυχαναγκασμών.

Αλλά γιατί να περιγράφω εγώ, εφόσον τα έχουν πει άλλοι καλύτερα; Πχ ο Christopher Lasch, γνωστός ιστορικός και κοινωνιολόγος ορίζει τον ελάχιστο εαυτό στο ομώνυμο έργο του ως έναν απαραίτητο μηχανισμό ψυχικής επιβίωσης "...σε ταραγμένες εποχές...". Καμία σχέση με το ναρκισσισμό και την εσωστρέφεια. Ο ελάχιστος εαυτός επιτρέπει τον αυτοσκοπό, την αυτοφροντίδα. Την επιστροφή στη βασική λειτουργία, (στο Default Setting, θα έλεγε κανείς), επιβιωτικά αυτονόητη διαχωριστική γραμμή του σημαίνοντος και σημαινόμενου, από τις γνωστές επιστήμες της Φαινομενολογίας και Σημειωτικής. Για να εξηγηθώ, ο Λας έγραψε το έργο αυτό, μετά την "κουλτούρα του ναρκισσισμού" ακριβώς γιατί τον παρεξήγησαν και προσπάθησε να τα "σπάσει και να τα ξαναριξει". Τι λέει λοιπόν ο κος Λας στον πρόλογο του (και στην ουσία εξηγεί το ακριβές νόημα και την συγκεκριμένη συμπεριφορά): under siege, the self contracts to a defensive core, armed against adversity.

Εκεί είμαι. Στον "αμυντικό πυρήνα". Συμπτυγμενος. Συσταλμένος. Συμπυκνωμένος. 

Ξανά στις Επιστήμες. Δε θα μας σώσουν ούτε αυτές, αλλά θα φωτίσουν κάπως το μαύρο σκοτάδι μας. 

The minimal self Hypothesis από ψυχιατρική σκοπιά. Πρόσφατα γραμμένο, μέσα στην πανδημία, δημοσιευμένο στο Consciousness and Cognition. Timothy Joseph Lane ο συγγραφέας. 

Στάδια αυτού του ελάχιστου, του μίνιμουμ της λειτουργίας, νευρωνικά ίχνη του, όπως λέγεται, μπορούμε να δούμε στο λεγόμενο σύνδρομο μη αντιδρώσας εγρήγορσης, unresponsive awakefullness syndrom. Παλιά το λέγαμε και απαλλικό σύνδρομο ή φυτική κατάσταση (μη πολιτικά ορθός όρος!). Εκεί λοιπόν με τις μοντέρνες απεικονιστικές εξετάσεις είδαν κάποιοι επιστήμονες, κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια τους, το Default Brain Network. Εκείνες τις αναλαμπές, εκείνες τις σπιθιτσες που κρατάνε ίσα ίσα τη μηχανή αναμμένη. Τίποτα δεν κινείται αλλά και τίποτα δε μένει ανενεργό. Παρόμοια φαινόμενα έχουν δει και στο non-REM ύπνο, αλλά και σε κάποια στάδια της αναισθησίας. Ο ελάχιστος εαυτός μας είναι εκεί, αυτός μας βρίσκει. Εμείς, οι περισσότεροι, τον αγνοούμε, γιατί "θέλουμε να ζήσουμε τις εντάσεις, τις υψηλές ταχύτητες, το Adrenalin Kick, "στα κόκκινα", να μαζέψουμε πολλές εμπειρίες, να αισθανθούμε ζωντανοί μέσα στο στριφογυρισμα του λουναπαρκ, στους στροβίλους των αισθήσεων. Όλο το πακέτο της έξαψης. 

Οι περισσότεροι.

Γιατί εμείς, οι λιγότεροι , καταλήξαμε στην αδυναμία της φύσης μας και ψάξαμε (ή ξεθάψαμε) τον ελάχιστο τρόπο, το Modus Vivendi μιας αρχαίας θαλάσσιας χελώνας, την παλαιοεγκεφαλική ρίζα μας, καθώς ο νεοεγκέφαλος μας πρόδωσε. Κάποιοι Γιόγκι που κάθονται στα καρφιά, οι μοναχοί ανά τους αιώνες, οι ανοϊκοί συμπολίτες μας τον τελειοποίησαν αυτόν τον τρόπο, την ελαχιστοποίηση νοητικών/γνωσιακών λειτουργιών. Και δείχνουν ευτυχισμένοι. 

Οι Ελάχιστοι, οι Ασκητές της πνευματικότητας, οι υπερ-ρεαλιστές, οι Αρνητές των οξύνσεων, οι κατατονικοί Ξενιστές των Ονείρων. 

Τα είπαν όλα. Ή έτσι θέλουν να πιστεύουν. Και δεν υπάρχει άλλο. Θα φύγουν όπως ήρθαν. Μόνο με βρύα στο άσπρο των ματιών τους. 

Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2022

Δίκαιο. Ρωμαϊκό.

 Audiatur et altera Pars.

Για έλα κάθησε με μας......

 (O Άκης ξαναέγραψε παλιά το ρωμαϊκό δίκαιο?)

Ένα και το αυτό. Μπες στα παπούτσια του άλλου και μετά κρίνε λόγια, συμπεριφορές και τεκταινόμενα. Άκουσον μεν, πάταξον δε.

Παγίδα. 

Πώς να μπεις στα παπούτσια του άλλου; Σε χτυπάνε. Ή είναι φαρδιά και θα πέσεις. Δε γίνεται. Απλά μπορείς να το φανταστείς, "πώς θα ήταν, εάν ....". Πάλι φαντασιακή κατάσταση, εξιδανικευμένη. Πώς να ερμηνευτεί μια άλλη πραγματικότητα, ενός άλλου κόσμου, από τα ίδια μάτια, που κρίνουν τόσο υποκειμενικά;

Έπεσες ποτέ σε λάσπη, πτώση πέντε μέτρων, μετά από έκρηξη οβίδας; Ένοιωσες ποτέ ωστικό κύμα σε κλειστό χώρο; Σε βίασε ποτέ κάποιος; Σε βασάνισαν με ρεύμα στα αρχιδια; Σε πέταξαν ποτέ σαν το σκύλο, έξω από σπίτι; Κοιμήθηκες ποτέ έξω στην παγωνιά, μείον 5, με ένα παντελόνι και ένα μπλουζάκι; Πέρασες έναν μήνα με 5ευρω; Έχασες μάνα, πατέρα, αδέρφια, σε πόλεμο / σε αυτοκινηστικό /σε πυρκαγιά/ σε σεισμό/σε κατολίσθηση/ σε έκρηξη; Βρέθηκες σε φουσκωτό, καταμεσής της θάλασσας, χωρίς να ξέρεις κολύμπι και να βλέπεις να ξεφουσκώνει; Έχεις φάει ξύλο, σχεδόν μέχρι θανάτου;

Ναι, έχεις δει άπειρες ταινίες. Ναι, μπορείς να το "φανταστείς", να το "δεις, μπρος στα μάτια σου". Ναι, άκουσες κάποιον, που το περιέγραφε.

Καμία σχέση με αυτό που ζει κάποιος και πώς το χειρίζεται αυτός ο κάποιος. 

Ο Άκης Πάνου πχ. Σκότωσε τον αγαπητικό της κόρης του, παντρεμένο άντρα, που δεν ξέρουμε αν είχε "ειλικρινή αισθήματα και σκοπό". Δεν μπήκε στη θέση του άλλου άντρα, υποθέτω! Ο κώδικας του, ο αρχαίος ο νεατερνταλικός, ο "αντρικός", δε σήκωσε πολλά πολλά, θίχτηκε, δίκασε και καταδίκασε με τη μία. Δεν ξερουμε όλα τα δεδομένα, υποθέτουμε και μεις. Τι; Να μπούμε στη θέση του Πάνου; Ναι, ίσως.....εν βρασμώ ψυχής! Ένας παντρεμένος βγαίνει με την αρκετά μικρότερη του γυναίκα-στα μάτια ενός πατέρα, ακόμα κοριτσάκι -και έρχεται να μιλήσετε "σαν άντρες" στο σπίτι σου.Είναι λίγο φυτίλι στο βαρέλι με την πυρίτιδα.

Ο Πούτιν. Ήθελε να μείνει, προφανώς στην ιστορία, ως αυτός που ξανάδωσε εδάφη στην πετσοκομενη πρώην ΕΣΣΔ, νυν Ρωσία. Έτσι απλά, μαζί με γεωστρατηγική και ενεργειακά συμφέροντα. Γιατί να μπω στη θέση του; Τι να δικαιολογήσω; Ότι και οι Ουκρανοί έκαναν λάθη, πολιτικής εκτίμησης, με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ/Γερμανία; Γιατί όμως να πληρώνουν οι αθώοι; Ναι... κανείς δεν είναι αθώος, ακούω να λένε από το Δίκαιο, απλά διαβαθμίζεται το επίπεδο ενοχής. Κάθεσαι στο σπιτάκι σου στη Μαριούπολη και σκάει το δωμάτιο σου (και συ) σε είκοσι κομμάτια. Να μπω στη θέση του και τι να πω; Ναι, όντως , δεν είναι ιδανικό τέλος, θα έπρεπε να ήταν λίγο καλύτερα;;

Το κοριτσάκι που το δηλητηρίασε η μάνα του, ο πατέρας που εξέδιδε την κόρη του, τα παιδάκια που τα βίαζαν εδώ σε μια κατασκήνωση, εκείνη η δωδεκάχρονη που την πηδούσε η γειτονιά και όχι μόνο επί πληρωμή , όλα τα αγοράκια που θωπευτηκαν, κακομεταχειριστηκαν, βιάστηκαν από καθολικούς παπαδες, την 15χρονη που τη βίασαν ομαδικά δέκα Ινδοί σε ένα λεωφορείο ........ ................................ να μπω στη θέση αυτωνων και να πω τι; Γαία πυρί μειχθητω; Κάψτε τη Γη, τιναξτε στον αέρα όλο το σύμπαν; Σκοτώστε όλους τους ενήλικες; Ότι κινείται, άνω των 5χρονων; Ο άνθρωπος δεν αξίζει να ζει. Πρέπει να μην υπάρξει τίποτα και κανείς πλέον στον πλανήτη;

Όχι. Να μπω στη θέση των θυτών; Των εγκληματιών; Γιατί; Μήπως δεν έφταιγαν πολύ αλλά λίγο; Ότι είναι "άνθρωποι" κι ως άνθρωποι "υπέπεσαν" σε μια "αμαρτία"; Μια πολιτικός στη Γερμανία είπε στη Άνω Βουλή "ίσως και οι παιδεραστές/βιαστές μικρών παιδιών να δικαιούνται σύμφωνα με το νόμο μια αποκατάσταση!" 

Ο νόμος. Ουδείς υπεράνω του δικαίου. Αυτού πού πρωτοφτιάχτηκε από τον Χαμουραμπί, πέρασε στις ελληνικές πόλεις και αναδύθηκε ως πλήρης υπαρξιακή θεωρία των κοινωνιών στην αρχαία Ρώμη. Ο von Schirach τα γράφει ωραία εδώ, έστω κι αποσπασματικά. Δε συμφωνώ βεβαίως σε όλα μαζί του, καταλαβαίνω τι θέλει να πει, μπαίνω τρόπον τινά "στα παπούτσια του"- ο άνθρωπος υπερασπίστηκε ο,τι κατακάθι και μη πέρασε από τις αίθουσες του Βερολίνου για 20 χρόνια. Και τι λέει δηλαδή; Dura lex sed lex, ή τα σύκα σύκα ή τη σκάφη σκάφη. Η δικαιοσύνη, αυτή η δικιά μας εδώ, του δυτικού τύπου, του ευρωπαϊκού, δεν μπορεί να λειτουργήσει με δύο μέτρα και δύο σταθμά. 

Εγώ δεν έχω εμπιστοσύνη σε κανέναν είτε θύτη είτε θύμα, ούτε νομοθέτη ούτε δικαστή, ούτε ένορκοι ούτε μάρτυρες, ούτε δικηγόρους ούτε εισαγγελείς, ούτε κοινό ούτε οποιοδήποτε δικαστικό προσωπικό. 

Δε θέλω να μπω στη θέση τους και στα παπούτσια τους,

Μήπως μπήκαν ποτέ αυτοί στα δικά μου; 

Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2022

Φτωχέ πατέρα

 Πολλά χρόνια είχα να τα ακούσω. Δεν το είχα πεθυμήσει. Ξαφνικά το βρήκα, εκεί πεταμένο σε ενα σοκάκι του Ίντερνετ. Οι γογγυσμοί της Λύδια πρέπει να έκαναν δεκάδες χιλιάδες πατεράδες να ρίχνουν μαύρο δάκρυ. Λες να βάλω αυτό να παίζει στην κηδεία; Χμμμμ.....

Μπααα! Άμα φύγεις, ποιος σε γαμαει κι εσένα, φτωχέ πατέρα!




Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022

Am Akragas

 Am Akragas

Das geklärte Wasser in den Händen,

an dem Mittag mit den weißen Brauen,

wird der Fluß die eigne Tiefe schauen

und zum letzten Mal die Dünen wenden,

mit geklärtem Wasser in den Händen.


Trägt der Wind aus Eukalyptushainen,

Blätter hochgestrichen, hauchbeschrieben,

wird der Fluß die tiefren Töne lieben.

Festen Anschlag von den Feuersteinen

trägt der Wind zu Eukalyptushainen.


Und geweiht vom Licht und stummen Bränden.

hält das Meer den alten Tempel offen,

wenn der Fluß, bis an den Quell getroffen,

mit geklärtem Wasser in den Händen

seine Weihen nimmt von stummen Bränden.


Αγαπημένη Bachmann, καημένη Bachmann. Κορίτσι του Κλαγκενφουρτ.

O Ακράγαντας, το Agrigento. Valle dei Templi. Η θάλασσα πιο μακρυά, που κρατάει τους αρχαίους Ναούς ανοιχτούς. Αυτό μας έβγαλε το μάτι. Κάποτε.

Να πάμε με την αδελφή μου. Κάποτε. Αυτό θέλω. 



.

Miranda Variation

Ich habe das Recht zu schweigen. Alles, was Ich sage, kann und wird vor Gericht gegen Mich verwendet werden. Ich habe das Recht, zu jeder Vernehmung einen Verteidiger bzw einen Shamanen hinzuzuziehen. Wenn Ich Mich keinen Verteidiger bzw Shamanen leisten könnte, wird Mir einer gestellt. Ich verstehe diese Rechte, ja!

Wenn ich alles so wusste, hätte ich eine Schweigegelübde einhalten müssen. Von Geburt an. Bis zum Grabstein. 

Ohne Warnung. Silentio. Stille. Sonst wird jedes Wort gedreht,  im Mund und im Papier. Das Gesagte ist nicht vom Vorteil, der erste Homo habilis/sozioökonomicus weiß es jetzt. Brüllen, heulen, brummen gehören dazu, unerlaubte Geräusche. Grinsen, Pokerface, Winken, OK, erlaubt. Und wieso muß man laut sprechen, sich äußern? Alles wurde ausgesprochen, angesprochen und besprochen. Was hat alles gebracht? Missverständnisse, Misslichkeiten und Verärgerung. Emotionen können nichts anfangen, wenn die Worte in der Luft bereits schweben. Epea pteroenta (ἔπεα πτερόεντα) die geflügelten Worte. 

Lasst uns schweigen. Alles ergibt keinen wortwörtlichen mündlichen oralen Sinn mehr. 

Lasst uns nur schreiben. Im Cloud! Genauso wie die Vögel mit ihren Flügeln, lasst uns in den Himmel schreiben. Mit dem Zeigefinger, mit den Gedanken, die frei sind und niemand sie erraten kann. 

Ja, ich hab das Recht zu schweigen, jedoch denken, wie ich jemals sprach und was daraus kam. 

Steinzeit. Zurück in die Steinzeit. Oder noch früher. Keine Menschen in der Milchstraße. Keine menschliche Stimme, keine Laute. Keine Vokale und Konsonanten. Stimmbänder unterentwickelt.

Gesagt,getan. Sollte es. 

Aber das ist nur mein Recht, nicht euer.




Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2022

White Rabbit and the Wizard

Κι εγώ διάβασα την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, ίσως να κυνήγησα με τον Τρελοκούνελο και τους Νταμπλντί και Νταμπλντάμ. Μαγικά μανιτάρια δεν έφαγα, τα φυλάω για αργότερα.

Μαγική φωνή της Grace Slick, εδώ. Το έγραψε, το είπε. Κι έμεινε για μας. Παρακαταθήκη από το "σουρεαλιστικό μαξιλάρι" για τις επόμενες γενιές. Γράφτηκε το 1967. 

Το άλλο κομμάτι γράφτηκε το 1970, τρία χρόνια μετά. Ο Οζζυ στο εξώφυλλο. Εμπνευσμένο, είπε ο μπασίστας μετά από κάποια χρόνια , από τον Γκάνταλφ του Τόλκιν. Ο οποίος Τόλκιν έβρισκε το Λιούις Κάρολ και την Αλίκη του,"διασκεδαστικούς αλλά κι ενοχλητικούς".

 Η ίδια ή άλλη ψευδαίσθηση; Τα δύο κομμάτια αυτά πάντως είτε λες "απέχουν αιώνες μεταξύ τους " είτε λες "είναι οι δύο πλευρές του νομίσματος " είτε δε λες τίποτα, βγάζεις το σκασμό και τα ακούς σαν τον Κανόνα του Pachelbel. Με το δέοντα σεβασμό .


Είπα φέτος να μη γράψω πάλι για την πρώτη Δεκέμβρη. Κάτι άλλο, στα όρια των φυσιολογικών παρανοήσεων και θρυλικών εμπνευστικών ψευδών αισθήσεων; Κάτι σαν Fake Feelings, όχι Facts ή News.