Μήπως τα έχει/έχω πει όλα;

 Ο Θανάσης. 

"... κάνει και μένα φρύγανο, μα μένα δε με νοιάζει .." Σιμουν.

"...τα παγωμένα μου μάτια, όταν βλέπει η Ανταρκτική χλωμιάζει, δε θα μπορέσει κανένας, να με βάλει στο παιχνίδι ξανά..." Ανταρκτική

"...δε μ'αναγνωρίζετε, γιατί έλειπα καιρό..." San Michele

"... γιατί ήταν ο ελάχιστος εαυτός....ο νοσταλγός της αρχής...." Ο ελάχιστος εαυτός

Εγώ.

Δε με νοιάζει.

Το "δε με νοιάζει" είναι πολύ διαφορετικό από το "τα έχω όλα γραμμένα στα αρχιδια μου". Δε με νοιάζει, για μένα, για σένα, για τον αλλον. Όλοι κι όλα θα πάρουν τη σειρά τους. Το "Ποιος ζει, ποιος πεθαίνει" πήρε εδώ κι ένα χρόνο άλλο νόημα. Είναι η εφαρμογή του πιο πολύπλοκου "και να ζει και να μη ζει, είτε ζει είτε δε ζει, δε ζει όταν δε ζει και ζει -πιθανον-οταν δε δε-ζει". What happens , happens. And then we are gone. Που λέει κι ο Γουλιέλμος ο Δελτορος.

Τα μάτια μου πάγωσαν, τα μέσα μου πάγωσαν. Συμπυκνώθηκαν, έγιναν συμπαγής ουσία, σκληρή. Σπάει φυσικά, και κομμάτια γίνεται, αλλά κάπως πιο δύσκολα. Δεν προβλέπεται λιώσιμο των πάγων στους επόμενους χρόνους. Κι ενώ όλα γύρω μας λιώνουν κι αποσυντίθενται, εγώ μπήκα στην εποχή του δικού μου Παγετώνα.

Ούτε εγώ με αναγνωρίζω. Να μου το έλεγαν πριν χρόνια, θα έλεγα φυσικά "αποκλείεται" και ότι "η φύση δεν αλλάζει". Τώρα όμως το βλέπω φυσιολογική εξέλιξη, με αυτά που πέρασα και περνάω. Είναι η Μεταμόρφωση του Κάφκα. Αναγκαία συνθήκη. Εντάξει όχι ότι κι έγινα κάνας λυκάνθρωπος, αλλά και κανονικός όπως πριν, αναμφισβήτητα δεν είμαι. Τα γνωστά εργαλεία- ειρωνεια/κυνισμός/σαρκασμός- είναι εκεί,αλλά όχι πλέον με στόχο. Μπήκαμε στα στάδια του Sachebene, φεύγοντας τελείως, αλλά μιλάμε για έτη φωτός πλέον, μακριά από το Appelohr και το. Offenbarung. Να μη μιλήσω καν για τα Beziehungsaspekte. (Συγνώμη, δεν ξέρω, πώς θα μεταφράζονταν καλά στα ελληνικά!) Εκεί υπάρχει η αψεγάδιαστη Relativieren-Theorie μου. Όπου relativieren, think in relative terms. Συγνώμη και πάλι, δε νομίζω ότι έχω χρόνο και διάθεση να ψάχνω στη γλώσσα μας πώς θα μεταφράζονταν. Relativize . die Bedeutung von etwas abschwächen, indem man es zu einer anderen Sache in Beziehung setzt....Λέει στο δίκτυο.  

Alles relativiert sich. Verniedlichen. Abdämpfen, abmildern. Και με τα ρήματα αυτά , τράνζιτ στην ελαχιστοποίηση των λειτουργιών.

Ergo, ο ελάχιστος εαυτός μου. Δε σώζουμε κανέναν, ούτε καν τον εαυτό μας. Δε σώζεται κανείς. Κατεβάζει ταχύτητα κι απολαμβάνει τη διαδρομή. Δεν κρατάει πολύ. Γιατί να ανεβάζει κανείς στροφές; Ρελαντί και πολύ είναι. Αλλά εδώ είναι και η μεγάλη παρεξήγηση. Ρελαντί σωφαρει και ο τεμπελχανάς, ή ο αδιάφορος ή ο ανίκανος. Δηλαδή αυτός που βαριέται, αυτός που δε θέλει κι αυτός που δεν μπορεί. Στον ελάχιστο εαυτό αναγνωρίζει κανείς την υποβάθμιση όλων αυτών των ενεργειών. Ούτε βαριέται ούτε δε βαριέται. Ούτε θέλει ούτε δε θέλει. Ούτε μπορεί ούτε δεν μπορεί. Ακολουθεί ένα δρόμο. Ως επαγγελματίας άνθρωπος. Όχι πλέον ως ανθρώπινος άνθρωπος. Απαλλαγή από τα βαρίδια των κοινωνικών δεσμεύσεων και υπαρξιακών ψυχαναγκασμών.

Αλλά γιατί να περιγράφω εγώ, εφόσον τα έχουν πει άλλοι καλύτερα; Πχ ο Christopher Lasch, γνωστός ιστορικός και κοινωνιολόγος ορίζει τον ελάχιστο εαυτό στο ομώνυμο έργο του ως έναν απαραίτητο μηχανισμό ψυχικής επιβίωσης "...σε ταραγμένες εποχές...". Καμία σχέση με το ναρκισσισμό και την εσωστρέφεια. Ο ελάχιστος εαυτός επιτρέπει τον αυτοσκοπό, την αυτοφροντίδα. Την επιστροφή στη βασική λειτουργία, (στο Default Setting, θα έλεγε κανείς), επιβιωτικά αυτονόητη διαχωριστική γραμμή του σημαίνοντος και σημαινόμενου, από τις γνωστές επιστήμες της Φαινομενολογίας και Σημειωτικής. Για να εξηγηθώ, ο Λας έγραψε το έργο αυτό, μετά την "κουλτούρα του ναρκισσισμού" ακριβώς γιατί τον παρεξήγησαν και προσπάθησε να τα "σπάσει και να τα ξαναριξει". Τι λέει λοιπόν ο κος Λας στον πρόλογο του (και στην ουσία εξηγεί το ακριβές νόημα και την συγκεκριμένη συμπεριφορά): under siege, the self contracts to a defensive core, armed against adversity.

Εκεί είμαι. Στον "αμυντικό πυρήνα". Συμπτυγμενος. Συσταλμένος. Συμπυκνωμένος. 

Ξανά στις Επιστήμες. Δε θα μας σώσουν ούτε αυτές, αλλά θα φωτίσουν κάπως το μαύρο σκοτάδι μας. 

The minimal self Hypothesis από ψυχιατρική σκοπιά. Πρόσφατα γραμμένο, μέσα στην πανδημία, δημοσιευμένο στο Consciousness and Cognition. Timothy Joseph Lane ο συγγραφέας. 

Στάδια αυτού του ελάχιστου, του μίνιμουμ της λειτουργίας, νευρωνικά ίχνη του, όπως λέγεται, μπορούμε να δούμε στο λεγόμενο σύνδρομο μη αντιδρώσας εγρήγορσης, unresponsive awakefullness syndrom. Παλιά το λέγαμε και απαλλικό σύνδρομο ή φυτική κατάσταση (μη πολιτικά ορθός όρος!). Εκεί λοιπόν με τις μοντέρνες απεικονιστικές εξετάσεις είδαν κάποιοι επιστήμονες, κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια τους, το Default Brain Network. Εκείνες τις αναλαμπές, εκείνες τις σπιθιτσες που κρατάνε ίσα ίσα τη μηχανή αναμμένη. Τίποτα δεν κινείται αλλά και τίποτα δε μένει ανενεργό. Παρόμοια φαινόμενα έχουν δει και στο non-REM ύπνο, αλλά και σε κάποια στάδια της αναισθησίας. Ο ελάχιστος εαυτός μας είναι εκεί, αυτός μας βρίσκει. Εμείς, οι περισσότεροι, τον αγνοούμε, γιατί "θέλουμε να ζήσουμε τις εντάσεις, τις υψηλές ταχύτητες, το Adrenalin Kick, "στα κόκκινα", να μαζέψουμε πολλές εμπειρίες, να αισθανθούμε ζωντανοί μέσα στο στριφογυρισμα του λουναπαρκ, στους στροβίλους των αισθήσεων. Όλο το πακέτο της έξαψης. 

Οι περισσότεροι.

Γιατί εμείς, οι λιγότεροι , καταλήξαμε στην αδυναμία της φύσης μας και ψάξαμε (ή ξεθάψαμε) τον ελάχιστο τρόπο, το Modus Vivendi μιας αρχαίας θαλάσσιας χελώνας, την παλαιοεγκεφαλική ρίζα μας, καθώς ο νεοεγκέφαλος μας πρόδωσε. Κάποιοι Γιόγκι που κάθονται στα καρφιά, οι μοναχοί ανά τους αιώνες, οι ανοϊκοί συμπολίτες μας τον τελειοποίησαν αυτόν τον τρόπο, την ελαχιστοποίηση νοητικών/γνωσιακών λειτουργιών. Και δείχνουν ευτυχισμένοι. 

Οι Ελάχιστοι, οι Ασκητές της πνευματικότητας, οι υπερ-ρεαλιστές, οι Αρνητές των οξύνσεων, οι κατατονικοί Ξενιστές των Ονείρων. 

Τα είπαν όλα. Ή έτσι θέλουν να πιστεύουν. Και δεν υπάρχει άλλο. Θα φύγουν όπως ήρθαν. Μόνο με βρύα στο άσπρο των ματιών τους.