Το σωστό βέβαια μάλλον πάει ως εξής: "Όταν σκοτώνεις έναν άνθρωπο είσαι δολοφόνος, όταν σκοτώνεις εκατομμύρια είσαι κατακτητής, όταν τους σκοτώνεις όλους είσαι θεός." Το 'πε ο Jean Rostand, Γάλλος επιστήμονας (ή φιλόσοφος), που έζησε αρχές του 20ου αιώνα.
Ο Στάλιν πάλι το είπε αλλιώς: "Ένας θάνατος είναι τραγωδία, ένα εκατομμύριο θάνατοι είναι στατιστική".
Είναι όμως απλώς θέμα υπερπληθυσμού, αριθμών και μικρο/μακρόκοσμου;; Είναι η ζωή μια αξία a la carte;; (Φράση που τη χρησιμοποιούν και διάφοροι μικροπολιτικοί της χώρας. Πώς λέμε μικροπωλητές;;) Σημαίνει δηλαδή ότι άλλοτε μικραίνουμε το κουστούμι κι άλλοτε το στενεύουμε, κατά πώς μας βολεύει. Όταν αφορά εμάς, τους συγγενείς μας τους δίπλα μας, τους "δικούς μας", μια απώλεια γίνεται διαδικασία αδύνατη να τη χωνέψουμε, να την αποδεχθούμε. Όταν όμως γίνεται αυτό χιλιόμετρα μακριά, σε άλλους, "ξένους", δεν έχει κάποια ιδιαίτερη απόχρωση, απλώς προβληματίζει για λίγο.
Οι Ναζί μπορούσαν να περνούν ώρες με τα παιδιά τους, την ίδια ώρα που έδιναν τη διαταγή να εκτελεστούν χιλιάδες νέοι, παιδιά, γυναίκες στα κρεματόρια. Με το ένα χέρι χάιδευαν το κεφάλι ενός μικρού και με το άλλο τηλεφωνούσαν στον υπεύθυνο δήμιο.
Η σημερινή κοινωνία διακατέχεται από την ίδια υποκρισία. Μπορεί να κινητοποιηθεί για τη μεταμόσχευση ενός μικρού παιδιού, να οργανώσει ημερίδες, εκπομπές, τηλεμαραθώνιους, να μαζέψει χιλιάδες κόσμου για ένα μόνο άνθρωπο, αλλά να δείχνει ταυτόχρονα απίστευτη αδιαφορία για τα εκατομύρια μικρών ασθενών σε τριτοκοσμικές χώρες, για τα χιλιάδες θύματα τραυματισμών, τροχαίων, πολεμικών εγκλημάτων, κακοποιήσεων, απλώς και μόνο επειδή είναι μαζικά. Δεν μπορεί δηλαδή να εκμαιευθεί ένα συναίσθημα οίκτου, δεν μπορούν να εκβιάσουν μια συμπόνοια για 14.000 ορφανά των εμφυλίων στην Κεντρική Αφρική, είναι προτιμότερο να εστιαστεί το κοινό καλό στο Γιωργάκη (παραδείγματος χάριν), που έχει μπαμπά και μιλάει στα κανάλια, που μιλάει για την αγαπημένη του ομάδα, που θα σπεύσουν όλοι όσοι θέλουν την αυτοπροβολή τους, να δηλώσουν το ενδιαφέρον στα ανθρωπιστικά και να προσφέρουν τεράστια ποσά για μια πιθανή ή απίθανη θεραπεία. Η αλήθεια δεν αντιμετωπίζεται κατάματα, δεν μπορεί να αναφερθεί ο όρος ανίατος στην υποκριτική Ελλάδα.
Ας επανέλθω όμως στους θανάτους ως φυσική επιλογή, ως αναγκαιότητα ή ως μαθηματική πράξη, εν προκειμένω αφαίρεση. Μια τραγωδία για έναν είναι η ανακούφιση για κάποιον άλλον. Έτσι δουλεύει το πράγμα. Ο τρόπος είναι που μπορεί να ξενίσει, αλλιώς σα μαθηματικά, η ζωή είναι όπως όλα κι αυτή μια μονάδα. Αν βέβαια δώσεις χρώμα στη μονάδα αυτή, αν αναφερθείς στην ηλικία του, στο χαμόγελό του, στις εμπειρίες του, στις σχέσεις του, τότε δεν πρόκειται για μια απλή πράξη, αλλά μιλάμε για ολοκλήρωμα, μια πολυωνυμική εξίσωση 90 βαθμών. Η προσωποποίηση αυτή δεν είναι απλή, πάντα περιλαμβάνει διέγερση, έξαρση συναισθηματική, έκρηξη δακρύων ή απλή συγκίνηση.
Γι' αυτό βολεύει τους πάντες να θεωρούμε τους θανάτους των άλλων ως αναπόφευκτους, ως φυσική επιλογή, ως δαρβινική επιταγή, ως τυπική εκκαθάριση μιας υπερπροσφοράς δυναμικού Η ψυχρή λογική, που λένε, έτσι αντιμετωπίζει την κατάσταση. Εξ' ου και η καχυποψία όλων για ιούς (HIV, HCV, H1N1, H5N1 κτλ), τοξικά απόβλητα, ψεκασμοί, ραδιενέργεια, όλων αυτών των θανατηφόρων ιστοριών, ότι σκοπό έχουν τον περιορισμό του υπερπληθυσμού, τη μείωση της γεννητικότητας και την δραστική λύση της εξίσωσης. Μην ξεχνάμε ότι και το σχέδιο Άιχμαν έτσι λεγόταν Final solution. Οι θάνατοι μας, από τροχαία, από καρκίνους, από εμφράγματα, από γρίππη, από ντουβρουτζά, από κάθε διάολο που παραμονεύει είναι μια λύση. Μια απλή πράξη μαθηματικών στην συμπαντική εξίσωση με έναν μόνο άγνωστο, το χρόνο. Πότε θα είναι εκείνη η στιγμή;;
Επειδή όμως η αρχική αναφορά έγινε όχι στους τυχαίους, στους φυσικούς ή στους μη-βίαιους θανάτους, αλλά καθαρά στις βίαιες αφαιρέσεις ζωών, στους φόνους, στα εγκλήματα, αλλάζει λίγο η υπόθεση. Ένας εν θερμώ φόνος είναι μια ανθρώπινη διαδικασία, γι' αυτό και έχει ελαφρυντικά. Ο κάθε ένας είναι εν δυνάμει δολοφόνος (ή και θύμα, αντίστοιχα). Αρκεί να βρεθεί σε μια κατάλληλη θέση, στιγμή, ψυχολογία. Σε ιδανικές συνθήκες όγκου και πίεσης, που λένε. Από το βρασμό όμως μέχρι το ξεχείλισμα υπάρχει ένα διάστημα που μπορεί να σβήσει μια φωτιά. Επομένως κάθε οριακό σημείο, μη επιστροφής, ακολουθεί εκείνο της επιστροφής προς τη νορμάλ ψυχοσύνθεση. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν είμαστε όλοι ποινικοί κρατούμενοι με κατηγορίες ανθρωποκτονίας πρώτου ή δεύτερου βαθμού, αλλά υποψήφιοι.
Οι ψυχολόγοι και οι εγκληματολόγοι θεωρούν ότι η δολοφονία ενός ανθρώπου έχει περισσότερη βία μέσα της, απ'ότι έχουν τα μαζικά εγκλήματα, τα κατά συρροήν (serial), τα ομαδικά, οι γενοκτονίες. Ακριβώς για το λόγο που αναφέρθηκε, ότι δηλαδή η μία μονάδα έχει πρόσωπο, μάτια, μύτη, στόμα, πόδια, χέρια, μαλλιά, στήθος και αρκετά άλλα, καθ'εικόνα και ομοίωση. Βλέπεις τον εαυτό σου στον καθρέφτη και τον σκοτώνεις. Αυτό είναι βαρύ.
Αν όμως επιλέξεις τα πολλά πρόσωπα, τα πολλά άτομα, τότε όλα γίνονται απρόσωπα, απάνθρωπα, κι εύκολο να τα υποβαθμίσεις, να τα απαξιώσεις. Έτσι και η μαζική δολοφονία γίνεται πιο ανεκτή, πιο μαθηματική.
Μια βάση τέτοια ίσως υπάρχει και στην ευθανασία. Βέβαια, εδώ κύρια προβάλλει το ανθρωπιστικό, το ανακουφιστικό, τα απαλλακτικό μιας βασανιστικής ζωής κι όχι τόσο η απαξίωσή της. Αλλά όπως συχνά συμβαίνει στους επαγγελματίες υγείας, που συχνά αντιμετωπίζουν τους εν δυνάμει νεκρούς ως νούμερα, για να μην υπάρχει ζήτημα ψυχικής σύνδεσης και συμπάθειας, μια "νουμεροποίηση" είναι η απαραίτητα διαδικασία για να χαθεί η ανθρώπινη υπόσταση, η σύνδεση με πρόσωπα και καταστάσεις που θα σε συνοδεύουν μια ζωή.
Ένας νεκρός, δύο νεκροί, 6 δισεκατομύρια νεκροί. Καλύτερα απονεκρωμένες ψυχικά οντότητες, που αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον σαν πιο "νεκρό" απ΄τον εαυτό του. Οπότε ένας φόνος, δύο φόνοι, 5 εκατομύρια φόνοι, είναι τελεολογικά η γραμμική επιτάχυνση ενός συστήματος αλληλεπιδράσεων ανθρώπινων ψυχισμών, που βλέπει πότε το κοίλο σαν κυρτό (απο την ανάποδη) και πότε το κυρτό κοίλο.
Η μετεμψύχωση προσωρινά δίνει μια παράταση στη σκέψη, η μεταθανάτιος ζωή, η επιστροφή, η αέναη δύναμη του νου και διάφορα άλλα τέτοια μεταφυσικά και θρησκευτικο-λυτρωτικά, αλλά το γεγονός είναι ένα, αδιαμφισβήτητο και σταθερό. Σαν τις μαθηματικές σταθερές k.
Η γη είναι καλός μύλος, χωνεύει τα πάντα, τα κομποστοποιεί και αποδίδει τα ρέστα, το ΦΠΑ μιας ανάμνησης. Να ζήσουμε να μας θυμόμαστε!
Καλά σαράντα...................
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου