Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010

Φράουστ (ή αλλιώς ο μη ματαιόδοξος πρώτος το λίθον βαλλέτω)

Φράουστ. Το πρώτο βιβλίο του Ισίδωρου. Θα μου πεις τώρα, «τον ξέρεις τον άνθρωπο ρε και τον λες Ισίδωρο;». Εεεε τα ‘παμε, μην τα ξαναλέμε… (http://oudenoida.blogspot.com/2010/03/blog-post_7380.html)
Γραμμένο (κατά τον ίδιο) απ’το 1988 έως 1991, εκδιδόμενο το 1995 και αναθεωρημένο το 2010. Ήταν δηλαδή περίπου 25 χρονών όταν πούλησε την ψυχή του στο Διάβολο και 46 χρονών όταν…..το ξανασκέφτηκε! Τώρα γιατί να αναθεωρείς ένα πρωτόλειο ή έστω την πρώτη επίσημη συγγραφική προσπάθεια είναι άλλο ζήτημα. Πιθανώς ο Διάβολος (και η επιτυχία) να τον επηρέασαν!
Το βιβλίο είναι μεγαλειώδες, κατ’εμέ. Είναι ο καθρέφτης των συγγραφέων, οι αγωνίες και τα διλήμματά τους, οι ανασφάλειές τους, οι μικροψυχίες τους, οι ψυχώσεις τους και κυρίως τα εγκλήματά τους.
Εκκολαπτόμενος νέος συγγραφέας περιπλανείται μεταξύ παρέας, γνωριμιών, κοινωνικών κι ερωτικών επαφών, φαντασιώσεων και ψυχοπαθολογίας, μέχρι να καταλήξει μάλλον υποσυνείδητα στις επιλογές του. Ο κάθενας από μας πιθανολογεί ότι διαθέτει τον κύριο έλεγχο στις πράξεις του, αλλά οι υπόγειες και υποδερμικές δυνάμεις, άλλοι το λένε ένστικτο, άλλοι πεπρωμένο, πάντα βρίσκουν το κουμπί reset και «επαναφέρουν εις στην τάξιν το υποκείμενο».Έτσι και ο Φραγκίσκος-Φάουστ, ήτοι Φράουστ, (είναι σπόιλερ αυτό;;) παρασύρεται στη δίνη των προσωπικών επιθυμιών-παθών και αφήνεται να κατακτήσει (ή μάλλον να κατακτηθεί από) τη περίφημη δόξα. Σκοντάφτει πάνω σε θησαυρούς, και σαν καλό παιδάκι ΔΕΝ επιστρέφει τα κλεμμένα στην αστυνομία για να εισπράξει ένα ανθρωπιστικό μπράβο, αλλά προτιμάει να δεχτεί τη μοίρα;; του. Η φυγή αδύνατη και η συνέχεια γνωστή. Τουλάχιστον τελεολογικά αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι κάπου παραμονεύουν οι συνέπειες, η τιμωρία μας, η κάθαρσή μας. Ο ήρωας όμως είχε και πολλαπλές επιρροές. Ως μυστηριώδης άντρας (τι σου είναι αυτοί οι συγγραφείς που όλο βλέπουνε τον εαυτό τους μυστηριακούς και σέξυ) μαγνητίζει διάφορους, γυναίκες κι άντρες, τραυματίζει (ή και στέλνει αδιάβαστους) αμφότερους και προκαλεί διάφορες καταστάσεις αθέλητα μάλλον.
Εκτός από τον κατεξοχήν ήρωα όμως, σιγοντάρουν δεξιά κι αριστερά, και διάφοροι άλλοι –της παρέας-που ανεμοδέρνονται παρομοίως. Ο φίλος από το Βερολίνο, συγγραφέας και αυτός, η αγροτική γιατρός, πρώην ερωμένη, κάτι ζευγάρια μεταξύ φθοράς κι εγκυμοσύνης. Όλοι αυτοί σαν δορυφόροι γύρω του και μέσα του, του θυμίζουν ότι το ηλεκτρομαγνητικό του πεδίο είναι ακόμα ισχυρό και ίσως ενδόμυχα τον προτρέπουν σε ό,τι θα κάνει. Όταν ο περίγυρος περιμένει από σένα, σε ανεβάζει σε κάποιου είδους βάθρο, ασκεί πίεση, θες δε θες. «Λό-γο, λό-γο, λό-γο!!». Κι εσύ πασχίζεις να τους δώσεις αυτόν το λόγο, το γραπτό λόγο, το λόγο ύπαρξης, το λόγο να δικαιολογήσουν τη δική τους αδράνεια. Και φυσικά το λόγο για να μπορέσουν να σε καταβαραθρώσουν όποτε ξεπεράσεις κάποια εσκαμμένα.
Ένας συγγραφέας, κατά συνέπεια ένας ηθοποιός, σκηνοθέτης, ζωγράφος, μουσικός, εκτίθενται, ξεγυμνώνονται, αποκαλύπτονται. Γιατί;; Γιατί ξοδεύουν τα μαργαριτάρια τους στους χοίρους;;; Γιατί ξερνάν τα σωθικά τους και μετά κάνουν μήνες να συνέλθουν από το σοκ της (ή της μη-) αποδοχής;;;;
Το γιατί είναι ολοφάνερο. Το λέει και ο Ισίδωρος, μεταφορικά στο βιβλίο. Γιατί είναι «σαν χέλια, περίεργα πλάσματα. Ούτε ψάρια, ούτε φίδια». Πατάνε και στην πραγματικότητα και στα όνειρά τους, είναι και άνθρωποι και μικροί θεοί, δεν ανήκουν ούτε στη Γη ούτε στον Πλούτωνα, υποτάσσονται μόνο στην αθανασία της ψυχής και στις επιταγές της. Τα συμβόλαιά τους γίνονται με το Διάβολο, απλώς και μόνο γιατί μόνο αυτός προσφέρει άξιο λόγου (γι’αυτούς) τίμημα.
Τα επιμύθια σε τέτοιες ψυχαναλύσεις πάντα περιττεύουν. Αυτό που αναδεικνύεται (προσωπική άποψη πάντα) είναι:
1) Η πολλή σκέψη-και ανάλυση-βλάπτει. Το «μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι» μόνο τυχαίο δεν είναι.
2) «Κανείς άνθρωπος δεν ξέρει αρκετά πράγματα για την τέχνη» Έζρα Πάουντ
3) Ο Ζουργός είναι παγκόσμιος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου