Θέλει πολλά κιλά αρχιδια....ας το πω αλλιώς, θέλει να φας πολλές κλωτσιές στ'αρχιδια για να αρχίσεις να αντιλαμβάνεσαι την προσπάθεια που απαιτεί η μύηση στον κόσμο αυτών που παλεύουν για την αυτοϋπερβαση τους.....
Ας το πάρουμε από το τέλος. Πού είναι ταυτόχρονα και η αρχή. Όχι του τέλους. Αλλά η αρχή της αρχής. Και εν αρχή είναι η υπέρβαση. Λατινιστί Trans. Transcedence αγγλιστί, Transzendenz γερμανιστί.
Ένα state of mind, ένας στόχος, μια εντελέχεια. .....a spiritual or religious state, or a condition of moving beyond physical needs and realities........ Λέει στο ίντερνετ, ξέχασα ποια πηγή, κάπου, τέλος πάντων.
Πνευματικός ή θρησκευτικός στόχος, γεγονός είναι ένα: οι Ασιάτες από τον Ασόκα και πέρα, σε ιστορικό αλλά και γεωγραφικό πλαίσιο, το έχουν σχηματίσει πιο καλά απ'όλους στο μυαλό τους. Βουδιστές θες να τους πεις, Ινδουιστές θες να τους πεις, κομμάτι του Τζαϊνισμού και οπαδός του Μαχαβιρασβανι είσαι, πάλι στο Ντάρμα στοχεύεις. Εκεί βλέπεις. Να κόψεις τους κύκλους, τα Σαμσάρα, όχι μόνο τους δικούς , αλλά κυρίως των άλλων ανθρώπων. Να γίνεις ένας Bodhisattva, έμπνευση και φάρος.
Όπλο σου; Το Ζεν. Κάποιος είτε Πέρσης είτε Ινδός Ευγενής πηγαίνοντας στην Κίνα εμπνεύστηκε τον Τρόπο. Το Ζεν περιλαμβάνει αυστηρή πειθαρχία και αυτοέλεγχο, διαλογισμό και κατανόηση της φύσης του νου και των πραγμάτων. Η φύση. Ο νους της φύσης και η Φύση του νου. Και της ερμηνείας των πραγμάτων και γεγονότων γύρω κι εντός μας. Στο Ζεν, έτσι λέει ο Καϊτέν Νουκαρίγια, (γεννηθείς το 1867) δε δίνει σημασία κανείς στην απλή γνώση μέσω των γραφών, γιατί "...οι λέξεις δεν μπορούν να εκφράσουν επαρκώς τη θρησκευτική αλήθεια, όπως αυτή βιώνεται με το πνεύμα..." (Βικιπαίδεια).
Ο,τι είναι γραμμένο, τα Γραπτά που λέμε, τα Ιερά κείμενα κατά τους χριστιανούς πιστούς, οι ιερές Ζεν γραφές είναι απλά άχρηστο χαρτί. Ο,τι έχει σημασία είναι η επικοινωνία με το Δάσκαλο. Ο μέντορας στους Σαμουράι είχε ιδιαίτερη σημασία. Αυτός θα σου δείξει την ευγενή οκταπλή ατραπό.
Πχ. Bassui Tokushō . Από τους πρώτους Ζεν Δασκάλους. Πέθανε σε στάση λωτού το 1387 (κατά περιγραφές), στο επίγραμμα έγραφε τη Θέση του Mu: (無. Mu. Το τίποτα. Το Δεν, το χωρίς.)
Βουνό και ποτάμι, Γρασίδι και Δέντρο, φανερώνουν στον ίδιο βαθμό το Τίποτα.
Kenshō. H αναζήτηση του εσωτερικού/ βαθύτερου/ πραγματικού Εγώ. Πώς; Με το Zazen. Ο καθιστικός τρόπος διαλογισμού.
Και φυσικά το Satori. Η φώτιση. Η επιφοίτηση. Το άνοιγμα των ματιών.
Εκεί είμαστε . Όχι όλοι. Αλλά εκεί θα είμαστε.
Τρομάζει κανείς, διαβάζοντας τα; Λέει, "μπα, χαζεψε αυτός!" . Ας είναι . Sei es.
Ο καθείς κι ο κύκλος του. Ο καθείς και οι συνάψεις του. Δεν ανοίγουν όλες, στον ίδιο χρόνο και στον ίδιο άνθρωπο.
Όχι, δεν είναι ομοιοκαταληξία λαϊκού τραγουδιού του Θανάση. Ούτε (και καλά) ευφάνταστος τίτλος σε βιβλίο του Σκαμπαρδώνη (αν και θα μπορούσε!)
Δεν είναι εξυπναδιά,δεν είναι "κάτι για να γελάσομε βρε αδερφέ!".
Θα μιλήσουμε λίγα αλβανικογαλλικά.
Ορισμοί.
Η μπέσα. Λέξη προερχόμενη από τα αλβανικά. Ιδιαίτερη γλώσσα η αλβανικη. Την κατατάσσουμε στις ινδοευρωπαϊκές, αλλά αποτελεί ξεχωριστό κλάδο, "απομονωμένη" όπως λέγεται. Είναι ασαφές το υπόβαθρο και η προέλευση της, εικάζεται ότι φέρει στοιχεία και από Μεσοποταμία αλλά και από παλαιές διαλέκτους της Βαλκανικής (πχ.ιλλυρικο ιδίωμα). (Στοιχεία από Μπαμπινιώτη και Robert Elsie/Bellifortis Text).
Η Μπέσα κατά Βικιπαίδεια αναφέρεται σε εθιμοτυπικό κώδικα τιμής, χρονολογείται στο Μεσαίωνα. Καλά τα λέει εδώ ο Σαραντάκος , επίσης κι ο Μπαμπινιώτης έχει ασχοληθεί,λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος. Η λέξη αυτή όπως και η λέξη φιλότιμο πήραν στη συλλογική μνήμη μας μια χροιά πολλή ελληνική, κάτι σαν Εθνική ταυτότητα.
Αρχικά ήταν μια συλλογή προφορικών νόμων και κανόνων, ηθικής κυρίως φύσης, που αργότερα καταγράφτηκαν από κάποιο πρίγκηπα. Be σημαίνει όρκος. Ίσως να προέρχεται κατά το Hoffmann από το bheidho=πειθομαι/πείθω, κατά το λατινικό Fido. Αν δει κανείς όμως την ακριβή μετάφραση του fidere, σημαίνει trauen, vertrauen oder sich verlassen. Fidelis βέβαια σημαίνει ο πιστός, αλλά και ο αξιόπιστος...έτσι κι ο Μπότσαρης μεταφέρει στο λεξικό του μπέσα=πίστη, θρησκεία.
Πού καταλήγουμε; Αν έχεις μπέσα, μπορώ να πιστεύω σε σένα, να στηριχτώ σε σένα, είσαι αξιόπιστος. Σαν την πίστη στο Ιερό, στο Ανώτερο. Δε χρειάζεται να το γράψω, ο λόγος σου (όπως και ο θείος Λόγος) αρκεί. Ο μπεσαλής είναι πρόσωπο εχέγγυο, έχει κούτελο, σφίγγει το χέρι, δίνει το λόγο του. Αυτό αρκεί.
Άμα δεν έχεις μπέσα, είσαι μπαμπέσης. Αναξιόπιστος, χωρίς αξιοπρέπεια, χωρίς φιλοτιμία. Άτιμο πράγμα η μπαμπεσιά.
"....Τον Αργυράκο βάρεσαν τον Κίτσο τον λεβέντη. Με προδοσία τον βάρεσαν με μπαμπεσιά τον φάγαν...."
Η μπαμπέσα του Παπάζογλου από το μακρινό 1934.
Μπαμπέσικα είν’ τα μάτια σου
μπαμπέσα και η καρδιά σου
μπαμπέσικα με κοίμιζες
μέσα στην αγκαλιά σου.
Ωραία πράγματα. Για να δούμε τώρα, αν κολλάει κάπου και η μπουγιαμπέσα. Bouillir βράζω μέχρι κοχλασμού, εξ'ου και το γνωστό bouillon. Εδώ όμως η μπέσα, κανονικά είναι μπαίσα, Baisse = βύθιση, πορεία προς τα κάτω, οπισθοδρόμηση . Χρησιμοποιείται και στα γερμανικά, με ακριβώς την ίδια λέξη και προφορά, στο χρηματιστήριο.
Πάμε λοιπόν στην ποιητική αδεία της αχαλίνωτης φαντασίας. Η μπουγιαμπέσα είναι η μεταφορά του θυμικού. Βράζει, κοχλάζει το συναίσθημα και τελικά..... βυθίζεται , ψοφαει, πεθαίνει, πνίγεται. Σαν τα υλικά της σούπας. Δεν είναι καλός ο βρασμός. Εν βρασμώ ψυχής, βυθίζεται το σύμπαν. Στα βάθη των αιώνων και της σκοτεινής ύλης. Κακό πράγμα!
Η μπέσα (με την παραδοσιακή της μορφή, αυτή που μας παραδόθηκε ως ιδιότητα τιμίων ανθρώπων) από την άλλη, έχει βέβαια κι αυτή μια βαρύτητα, μια συνέπεια κι έναν στιβαρό λόγο ύπαρξης, αλλά αυτό το ειδικό βάρος δε σε βουλιάζει. Αντίθετα σε εξυψώνει. Σε κάνει να βλέπεις τα πράγματα πιο ήρεμα. Όπως οι θρήσκοι άνθρωποι, οι πιστοί. Είτε δηλαδή πιστεύεις τυφλά στον Τραμπ και μπουκαρεις στο Καπιτώλιο είτε πιστεύεις στην επανάκτηση των Ιερών Τόπων και παίρνεις το δρόμο των σταυροφόρων είτε είσαι ο καλός μουτζαχεντίν είτε ένας πιστός Κινέζος στρατιώτης είτε ένας μοναχός Σαολίν είτε ο ακόλουθος των SS,
είσαι ένας άνθρωπος με μπέσα.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι αισθάνθηκαν ή αισθάνονται ακόμα έναν ιερό σκοπό, ακούνε ένα βαρυγδουπο λόγο ή κήρυγμα και ανακαλύπτουν την Αλήθεια. Είτε τους λες εσύ τρελούς και παλαβους κι εγκληματίες, αυτοί έχουν πειστεί με τη Λογική τους ή τους έχουν πείσει στα βαθύτερα στρώματα του μυαλού τους, ότι είναι αξιόπιστοι, ότι έχουν μια αποστολή, ένα σκοπό, ότι τους έχουν εμπιστευτεί και αυτήν την εμπιστοσύνη δεν πρέπει να την προδώσουν ποτέ.
Τον κομμουνιστή που του έβγαζαν τα νύχια αλλά και πάλι δεν πρόδιδε κανέναν σύντροφο ούτε τα καταφύγια των άλλων, θα μπορούσε άνετα να τον κατατάξει κανείς στους μεγαλύτερους μπεσαληδες. Όπως και τον Μαφιόζο της Ομερτά, που θα "καθήσει" την ποινή του, χωρίς να καρφώσει. Γιατί έτσι είναι η μπέσα. Τον ρεμπέτη, τον φυλακισμένο που δεν "ξερασε" ποτέ, τον αντάμη, τον κοντραμπατζή, τον ασίκη τον κατιρματζή (βλ. Ο μπάρμπας μου ο Παναής), τον αντάρτη, καθένα που προέβαλλε αντίσταση σε κάθε κατεστημένο, τον Τσακιτζή, το ληστανταρτη της Ανατολής, το Ρομπέν των Δασών του Σέργουντ, πιστό σκυλί του Ριχάρδου του ΙΙΙ που κατέσφαξε κοσμο και κοσμακη, όλους αυτούς τους λέμε μπεσαληδες. Πιστεύουν σε κάτι ανώτερο, σε μια συλλογικότητα και μια κοινωνική δράση, κόντρα στους λίγους και ισχυρούς. Είναι ήρωες. Θα μείνουν στην ιστορία. Ο στρατηγός δίνει την πιο παρανοϊκή εντολή στο στρατιώτη και ξέρει ότι αυτός θα την ακολουθήσει, θα πέσει για τους πιο ηλίθιους λόγους στο πεδίο της μάχης, πιστός ως το τέλος, το μάθαμε καλά στον Α'ΠΠ. Αλλά και στο Β'ΠΠ, όλοι οι μπεσαλήδες της Γερμανίας που ήξεραν για τα κρεματόρια, για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, για τις μαζικές εκτελέσεις, σε δέκα διαφορετικές χώρες της Ευρώπης, όλοι αυτοί πίστευαν σε ένα σκοπό, σε μια ακλόνητη λογική, ότι αξίζουν το καλύτερο, ότι ο Θεός τους είχε σε μια ειδική θέση, μια ανώτερη θέση . Να μιλήσω ή να μη μιλήσω για τους πιστούς Ιουδαίους, τους κυνηγημένους αλλά πάντα με τις καλύτερες θέσεις και πόστα επί Τουρκοκρατίας. Είχαν μπέσα. Και φυσικά τα δικαιούνται όλα αυτά , καθότι είναι και ο εκλεκτός Λαός, να μην το ξεχνάμε. Ο θεος το διάλεξε (μπεσαλής και ο θεός αυτός, να τα λέμε κι αυτά!) και ο,τι γίνεται στην Παλαιστίνη εδώ και δεκαετίες, θέλημα του είναι. Ένας καπετάνιος θα ρίξει το καράβι στα βράχια και δε θα το σταματήσει κανείς, είναι όλοι οι ναυτικοί του μπεσαληδες, πιστεύουν σε αυτόν, για κάποιο λόγο είναι ο καπετάνιος, θα πουν. Αν αντισταθούν, αν επιχειρήσουν ανταρσία, θα κινδυνεύουν με τη θανατική ποινή. Ο Πάπας των παλαιών αιώνων έλεγε για τις άμοιρες γυναίκες, τις μαίες ή άλλες έξυπνες επιστημόνισσες ότι ήταν μάγισσες, και όλοι οι πιστοί δεν αισθάνθηκαν κάτι όταν τις έκαιγαν. Η μπέσα τους , έλεγε "πολύ καλά κάνουμε, πολύ λογικά τα λέει ο θρησκευτικός μας άρχοντας. Στηρίζεται σε μας, να μην τον απογοητεύσουμε". Οι παπάδες των καθολικών ιδρυμάτων ανά τον κόσμο έλεγαν στα αγοράκια, ό,τι γίνεται, γίνεται γιατί το θέλει ο Θεός και τα παιδιά (τα κακομοιρα) είχαν μπέσα, έτσι έμαθαν. Ο παπάς της ενορίας λέει επί άμβωνος μια θεωρία για τον Κόβιντ και εννοείται ότι οι μπεσαλήδες πιστοί είναι εχέγγυα ατομα. Και θα κοινωνήσουν και θα πάνε χωρίς μάσκα και θα φιλάνε τα χέρια του. Έχουν μπέσα, πιστεύουν, ανυψώνονται σε άλλος είδος. Δε βυθίζονται λόγω ταπεινών συναισθημάτων και δεν παρασύρονται από δειλές συμπεριφορές.
Σε επιχείρημα εξ'αντιδιαστολής ο Μπαμπέσης είναι εκείνος που κιοτευει, που φοβάται, που κρύβεται στον εαυτό του. Πού θα φορέσει μάσκα, θα εμβολιαστεί, θα προσέξει πολύ, θα αισθανθεί την ανάγκη να κάνει κάτι άλλο, όχι το σωστό, το μπεσαλίδικο. Θα σκεφτεί την οικογένεια του, τους γονείς του και τα παιδιά του. Θα τα παρατήσει όλα για να γυρίσει πίσω στο χωριό του, αγνοώντας τον υψηλό σκοπό της Αποστολής του. Στην τελική θα παραβιάσει τον απόλυτο Νόμο, θα φτύσει κατάμουτρα τη λογική και θα υποκύψει στις ανάγκες του, στο εξευτελιστικό συναίσθημα της επιβίωσης. Δε θα πάει στρατό, δε θα καταταχθεί (όπως τώρα στην Ουκρανία, που το σκάνε, αλλά και στη Ρωσία, αντίστοιχα). Είναι αντιρρησίας συνείδησης, γιατί απλά δεν έχει συνείδηση. Μόνο φόβο.Θα προδώσει.για να γλυτώσει, είναι Εφιάλτης και Βρούτος, Ιούδας και Κουίσλινγκ. Θα υπογράψει, θα καταδώσει, είναι ο Δοσίλογος, ο γερο-Λαδάς, η Τασσώ Καβαδία και ο Αρτέμης Μάτσας, είναι Δηλωσίας μες στη Χούντα του Μεταξά και των υπολοίπων, είναι το καρφί, είναι ο λιποτάκτης, ο ρίψασπις, ο καναγιας, ο προδότης, ο ξεφτίλας. Τιποτένιοι άνθρωποι, που βυθίζονται στα σκοτεινά και φοβισμένα τους υπόγεια ψυχής, δήθεν για να σώσουν τους άλλους. Αλλά κυρίως είναι εαυτούληδες, για τα αργύρια τα έκαναν όλα. Και με αυτά θα τους θάψουν. Μες στην μπουγιαμπέσα τους.
So viele Denkanstöße. Viel um die Gerechtigkeit, viele Szenen aus griechischen Saga-Epochen, viele antike Philosophie, Cicero und Aurelius, Plato und Aristoteles. Und alles so modern. So aktuell und lebendig.
Ich musste hingehen. Vielleicht fürs letzte Mal ihn lebendig/"alive" und seine Ideen /Gedanken "live" hören. Er läuft hin und her, er raucht, er denkt, er macht Pausen, Witze, unglaublich viel Ironie, ein richtiger Auskenner / Kenner und Könner der deutschen (und sogar der altgriechischen) Sprache.
Die Lesung kam mir so natürlich vor. Ich hab so viele Hörbücher von ihm, mit der eigenen Stimme erzählt und das Buch "Nachmittage" las ich bereits zweimal, vor seinen Auftritt im Frankfurter Schauspiel.
Er liest uns vor, zeigt sich skeptisch und danach: " ich erzähle euch eine Geschichte....." Wie ein guter Märchenerzähler. ...es war nun einmal.....
Für mich war sehr, sehr kurzweilig und sehr informativ. Die Frau war auch zufrieden. Fast ein intellektuelles Hirntreffen zwischen uns. Der Sender hat seine Mission erledigt, sein Ziel erreicht. Es liegt immer an den Empfängern. Was wir daraus machen (können), ist nicht sein Problem. Er führt seinen Weg, ob die Schopenhauer oder die Kant Richtung nimmt, weiß er nur selbst.
Γκόσπελ. Με μια-δύο μπλουζ κιθάρες, κρουστά και φυσικά τη φωνή του Cash. Το τραγούδι μου αρέσει, ρυθμικό παρ'ολη τη μονοτονία του, με δυναμική και ένα κάποιου είδους επικό στόμφο, αυτό που λέμε "αποκαλυπτικό" με την έννοια Της Αποκάλυψης, με τους ιππότες και τους τέτοιους-πως-τους-λενε.
Αλλά στην ουσία; Η έμπνευση; Πού το πάει;
Η πίστη ότι οι κακοί τιμωρούνται, ότι εμείς οι "καλοί και οι αδικημένοι" θα πρέπει να τους την πούμε, να τους απειλήσουμε: " καλά, περίμενε και θα δεις τι θα πάθεις, θα σε κανονίσει ο Αυτός!"
Όπως ο πιτσιρικάς που τις τρώει και μετά με τα στεγνωμένα αίματα στο πρόσωπο και στα γόνατα, φεύγοντας φωνάζει, "ο μπαμπάς μου είναι αστυνομικός, θα του τα πω όλα και θα δεις εσύ". Συνήθως αυτός που μοίρασε το ξύλο ακούει κάτι τέτοια και γελάει! Γιατί 9 στις 10 φορές, δε συμβαίνει κάτι το τρομερό. Ο πιτσιρικάς πάει στο σπίτι, κλαίγεται, "εκείνο το άλλο, το αυτό, μου έκανε και με χτύπησε, εκείνος κι ο άλλος....."
Αυτά που ακολουθούν είναι τα δύο (έως τρία) ενδεχόμενα: 1) αδιαφορία των γονέων ή απαξίωση του γεγονότος, 2) θυμός για το συμβάν, αλλά με στηλίτευση του θύματος, "που κάθησε και τις έφαγε, ενώ έπρεπε να σταθεί στο ύψος του, ή να φωνάξει τη δασκάλα " και 3) ίσως όντως από εγωιστικούς λόγους -"να δειρει το δικό μου παιδί άλλος, εκτός από μένα, δεν το σηκώνει ο εγωισμός μου "- να σηκωθεί από τον καναπέ κάποιος αναψοκοκκινισμένος και οξύθυμος πατέρας και να πάει να "καθαρίσει ". Αυτόν τον τύπο ή θα τον ηρεμήσουν με το λόγια ή θα τις φάει ή πριν κάνει οτιδήποτε, θα τον κατατάξουν στους "θερμόαιμους" και θα αφοπλιστεί παρά ταύτα, με πολιτικά σωστό τρόπο.
Οι πιστοί αντίστοιχα, όταν τους τύχουν δυσκολίες, όταν καταπατούνται θεμελιώδη δικαιώματα τους, όταν θίγονται, όταν τους πνίγει το άδικο βρε αδελφέ, στρέφονται στους "κακούς του κόσμου" και σαν δαρμενα αγοράκια: "έτσι ε; Θα πάω εγώ στην εκκλησία, θα ανάψω κάτι λαμπάδες και κεράκια και θα του πω εγώ του Θεού, να κανονίσει αυτός για μένα!"
Πάει λοιπόν και προσεύχεται, να "του δείξει αυτούς, να τους cut'em down", χωρίς να ξέρει τα στοιχειώδη, αγνοώντας το βασικό κανόνα.......
When the Gods wish to punish us, they answer our prayers. (Oscar Wilde, An Ideal Husband)
Ενός γελοίου Καϊάφα σκόνταψε το άλογο, και πέφτει στο βαθύ γκρεμό να βρει την τιμωρία. Μα ο Χριστός που φύλαγε το γράφει στον κατάλογο των πιο σωσμένων του ψυχών και φεύγω μ’ απορία. (Μανώλης Ρασούλης, ο μέσα μου Γκεβάρα)
Τι κοροϊδία όμως! Νωρίτερα ή αργότερα, θα το βρεις! Από το Θεό, να το βρεις, λέμε! Θα σε φτιάξει αυτός ". Το έγραψαν και οι απόστολοι: Εμοί εκδικησις,εγώ ανταποδώσω. Προς Ρωμαίους 12:19.
Παράλληλα όμως, το καλύπτουν κιόλας, το κουκουλωνουν λιγάκι, στα θολά νερά του "χαμένος στη μετάφραση"..... "God moves in a mysterious way, His wonders to perform; He plants his footsteps in the sea, And rides upon the storm." (William Cowper, 1774)
Έτσι λοιπόν, δε θα πρέπει να είσαι και τελείως σίγουρος ότι ο Auftragskiller, ο εκτελεστής με το ένταλμα δολοφονίας, ο Hitman εξ ουρανού θα κάνει όλα αυτά που εσύ θες και προσεύχεσαι να γίνουν! Ναι, κάπως σαν τον υπολογιστή. Εσύ θες να κάνει save και Backup, του το είπες όμως κιόλας; Κι αν του το είπες, το άκουσε; Κι αν το άκουσε , το κατάλαβε; Κι αν το κατάλαβε, μπορεί να το κάνει; Κι αν μπορεί να το κάνει, "θέλει" να το κάνει; ΟΚ, αυτό ξεπερνά λίγο το θέμα user-friendly Computer, εδώ πάμε στο υπερφυσικό. Γιατί να θέλει ας πούμε ο Θεός κι ο Βούδας κι ο Αλλάχ να καθαρίζει "κακούς ανθρώπους"- βιαστές και δολοφόνους και παιδοφιλίας και εμπρηστες κτλ κτλ; Αφού όσο υπάρχουν αυτοί, που έχουν την απόλυτη δύναμη επάνω σου, τόσο περισσότερο πας στις εκκλησίες και προσεύχεσαι "σώσον ημάς υιέ Θεού" κτλ κτλ
Άρα η ύπαρξη αυτών βοηθάει τρόπον τινά στην άγρα πελατών. Όσο πιο αδύναμος και απελπισμένος και αβοήθητος απέναντι στα "τέρατα" νοιώθει κανείς, τόσο καλύτερα για τις ανώτερες δυνάμεις και τους λειτουργούς του. Δώσε κάτι στο εκκλησίασμα και θα δούμε τι μπορεί να γίνει, θα γράψουμε κάνα χαρτάκι στη λίστα του Παντοδύναμου, έχει και τόσα πράγματα να κάνει, μια τις πλημμύρες στην Ασία, μια τους νεκρούς των πολέμων (χριστιανοί και οι Ρώσοι, χριστιανοί και οι Ουκρανοί, δύσκολο, για Χ θα το πάει!), Μια η ΑΕΚ, μια ο ΠΑΟΚ, όλοι προσεύχονται "υπέρ ημών". Πότε να προλάβει να σκοτώσει και τους "κακούς αυτού του κόσμου";
Ειδικά όταν οι λεγόμενες "δημοκρατικές και δυτικές αρχές", τα δικονομικά σύστημα της Ευρώπης και του "πολιτισμένου κόσμου" και γενικά οι καλοί αριστεροί/δεξιοί, που δε θέλουν επιστροφή στο "οφθαλμός αντί οφθαλμού", έχουν τόση φιλανθρωπία και αγάπη και κατανόηση, που ακόμα και τον κάθε παιδοφιλο βιαστή θα τον βγάλουν σε ένα χρόνο και κάτι από μια λουξ φυλακή,
τότε είναι που ή αυτοδικείς κι όποιον πάρει ο χάρος ή γίνεσαι πιστός (ή ακόμα πιο πιστός!) Η υπόθεση σηκώνει πολλή κουβέντα. Πού σταματάει η δικαιοσύνη επί της γης, πού αρχίζει η (ελπίδα και πίστη) για δικαιοσύνη εκ των ουρανών, ποιος δικαιούται να λάβει εκδίκηση, αν γενικά η εκδίκηση είναι θεμιτή, "δημοκρατική υπόθεση ή βαρβαρότητα", ποιος καταδικάζει, ποιος αποφασίζει την τιμωρία, η εκτελεστική εξουσία, η νομοθετική εξουσία, το "κοινό περί δικαίου" αίσθημα. Όλα είναι μια πτυχή της ανθρώπινης φύσης, της θρησκευτικής μας (και μη) συνείδησης, των μεταξύ μας συμφωνιών και διανθρωπινων σχέσεων. Δεν είναι πολλά τα χρόνια από το κάψιμο των μαγισσών και το πετροβολημα των αλλοθρήσκων. Τα ήθη και τα πάθη των ανθρώπων, το θυμικό και το λογικό στην απονομή δικαιοσύνης, είναι όροι, λειτουργικές μορφές μιας πολύπλοκης διαδικασίας, ........όταν δε σε αφορά το θέμα. Γι'αυτό μιλάμε για τους αδέκαστους κι αντικειμενικούς λειτουργούς και για την ελεύθερη παρεμβάσεων απονομή της. Πόσο όμως αντικειμενικός μπορείς και πρέπει να είσαι, όταν είναι το δικό σου παιδί που το βίασαν δέκα ενήλικες ή όταν τα παιδιά και τη γυναίκα σου ή τον 80χρονο ανήμπορο πατέρα σου, τους βασάνισαν άγρια, πριν τους σκοτώσουν, όταν εσύ έλειπες στη δουλειά;
Ναι, σωστά, θέλει πολλή ψυχολογία και ωωωωμμμμ και Ζεν και Βουδισμό. Γιατί και μόνο που τα γράφω, αρχίσω να ανάβω μέσα μου και να θέλω να βγω στους δρόμους κι όποιον πάρει ο χάρος.
Αλλά θα ηρεμήσουμε λίγο, όσο αυτό το θέμα δε μας χτύπησε την πόρτα. Σαν το καρκίνο. Δε μιλάμε γι'αυτό, μέχρι να μας βρει. Μετά το ψάχνουμε το θέμα πολύ εντατικά. Αλλά είναι κι αυτό σωστό; Τι γίνεται δηλαδή με τους εμπλεκόμενους; Πόσο μπορεί να ασχοληθεί μια άγρια, ψοφια για αίμα, κοινωνία, που θέλει άρτο και θεάματα, με τις ευαισθησίες και τα αισθήματα για δικαιοσύνη;
Και εδώ ίσως να πρέπει να σας αναφέρω ότι άρχισα να διαβάζω (με αφορμή τη συνάντηση με τον Schirach) το A theory of justice του John Rawls από το μακρινό 1971. (Εδώ σε λινκ από το Stanford). Πολύ δύσκολο βιβλίο, πρέπει να ομολογήσω, και δη στα γερμανικά. Αναφέρω μόνο επιγραμματικά μια θέση: ".....zwischen Menschen mit verschiedenen Zielen schafft eine gemeinsame Gerechtigkeitsvorstellung den Bürgerfrieden....."
Όλοι έχουμε διαφορετικούς στόχους και διαθέσεις και πνευματικό επίπεδο και κίνητρα. Πώς να επιτευχθεί η ειρήνη μέσω δικαιοσύνης; Χμμμμμ, κομματάκι δύσκολο!
Δεν ξέρω. Λέω να σας αφήσω με αυτές τις σκέψεις, για να πιω το τσάι μου, αφου με πονάει και λίγο ο λαιμός. Άσε που πρέπει να πάρω και κάτι άλλο, μπας και ηρεμήσω από τις σκέψεις.
You can run on for a long time. Κι εσύ κι ο άλλος. Sooner or later. Later or sooner. Probably never.
Alles ist lustig, bis es nicht mehr lustig ist bzw sein kann.
Wir begleiten einen Covid Patienten beim Sterben. Eine Krankenschwester zündet die Kerzen an, ich schalte den Monitor aus, der Mensch liegt im Bett, schläfrig aber noch im Bewusstsein. Die Augen lässt zu, er nuschelt: "es war alles so anstrengend"......Pause.
Wir halten den Mund. Er hat mehr zu sagen.
"Wissen Sie, ich hab mein Leben viel zu ernst genommen".
Und ......Aus.
Wir bleiben noch eine Weile, die Krankenschwester hält seine Hand. Die Seelsorge kam zu spät, er möchte sich entschuldigen. "Wozu?"frage ich. " Nix für ungut, Hr Pfarrer, Ein Mitmensch war während seiner Beichte dabei, in seinem Sinne. Was ist mehr zu tun?". Offenbar hatte keine Lust mit mir darüber zu diskutieren, ich hatte auch zu tun. Wir gehen raus und lassen den Geistlichen in Ruhe, für die Vervollständigung der Prozedur.
Heute früh hau ich mir den Kopf,ich stoße gegen das Gartenhaus. Der Sohn schaut zu.
Meine Reaktion in den zurückliegenden Jahren wäre ein Geschrei mit vielen Schimpfwörtern, in Bezug auf Jesus, seine Anhänger, seine Mutter usw. Diesmal war ich still, kein Mucks.
Der Sohn fragt: "Hast du dir wehgetan?". Ich erwidere: "Ja,aber ich nehme mich nicht ernst! Das hilft". Ich meine,ich könnte einen Gehirnerschütterung erleiden, eine intrakranielle Blutung. Es ist nicht ernstzunehmen, es ist die Gewalt der Natur.
Ich habe auch bisher mein Leben zu ernst genommen. Ich hab mir eingebildet, meine Illusionen haben mich hin und her gerissen. Das Leben, jedes Leben, Jedermanns Leben ist ein Prozess. Ein natürlicher Prozess. Und die Natur ist Gewalt, die Natur kann ordnen und unordnen. In einem Moment sortiert ihre Gesetze, ihre Phänomene und am nächsten Tag sortiert alles wieder aus. Sie ist Mal lustig Mal seriös, sie bringt Menschen auf der Welt, alle lachen. Sie bringt Menschen um, alle weinen. Die Natur der Wesen, aller Wesen, Tiere /Pflanzen /Menschen, die Natur der Dinge, der Sachen und Unsachen, der Materie und non-Materie, diese schwer definierbare Natur ähnelt sich mit der Energie. Sie ist gut und bös, sie ist weder gut und bös, sie ist positiv und negativ.
Wie kann man die Natur bzw die Energie des Universums "ernst nehmen"? Es mangelt an die Nomenklatur, an den Bewandtnis der Frage. Die W Frage. Warum, wie, wer, usw.
Ernst nehmen. Der Ernst der Lage, der Ernst des Lebens. Der Tod ist ernst, sagt man. Er ist für immer, er ist kein Spiel. Ich befürchte, ein Spiel kann ernster sein, als der Tod selbst. Das Leben fluktuiert, der Tod ist definitiv, sagt der Gläubiger. Oder der Physiker, kann ich nicht unterscheiden.
Die Lage ist ernst, sagen die Soldaten in Ukraine. Das Leben ist kurz und das ist mein Ernst. Einen Tod muss man sterben, sei ernst oder nicht. Ernst gleich bedrückend, besorgniserregend. Ja, Pandemie, permanente Krise (Wort des Collins Vokabulars:Permacrisis),Kriege, permanente Kriege, Verbrechen, Vergewaltigung, Morde, Kindesmissbrauch, Tod. Alles ernst, nix lustig.
Lustig ist was dich nicht betrifft. Aber ernst? Ist alles so ernst, was dich betrifft? Gibt es diese sogenannten roten Linien? Von da bis her ist alles ernst, aber nach dieser Grenze gehört zur Komedie, zur Satire.
Egal ob du dein Leben ernst nimmst oder nicht, unabhängig von deinen Lebenseinstellungen und Mottos/Mantras, Hauptsächlich musst du das nicht ignorieren:
"Dich nimmt die Natur gar nicht ernst."
Du warst nicht immer da, du bist auf der Bühne bloß als Statist aufgetreten, ein Paar Hunderte Jahrtausenden, bist nur vorübergehend hier, die Menschheit löscht sic ohnehin aus, sie erlöst sich.
Wir sind nicht das Epizentrum, wir sind nicht das Gelbe vom Ei im Kosmos, wir sind lustige Figuren mit "großen Problemen und Sorgen". Unser Mikrokosmos hat überhaupt keine Signifikanz für die Natur und ihre Abläufe. Wir pfurzen gegen das Klima und der Planet geht zugrunde. So the fucking what? Es ist nicht ernst, es ist nur selbstdestruktiv. Weder gut noch schlecht. Eine Zivilisation baut sich jahrelang auf und eines Tages löst sich in ihre eigenen Bestandteile auf. Höhepunkt/ Tiefpunkt. Zenith/Nadir. What comes Up, must go down wie die Höhen und Tiefen der Wetterlage.
Leben und Tod, es kommt, es geht. Früher oder später. Natur. Was ist ernst zu nehmen? Er war zu jung, er war zu alt. Es war anstrengend, es war sehr leicht, es war lustig, es war gar nicht lustig. Mein Leben war ein Qual, mein Leben war pur Freude. Mein Leben war gar nichts. Nimm es mir nicht übel, nimm es nicht ernst.
Ob du lachst oder weinst, go with the flow, lass dich von der Natur treiben. Mitreißen. Nimm dich nicht (so/zu) ernst. Nimm dein Leben nicht enst. Keine Garantie. Keine Planung, keine Träume, keine Wünsche.
Die Natur, die Urgewalt in uns, sie weiß zu schätzen.