Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022

Τα καλοκαίρια και το βιβλίο, σε χαρτί

 Τα καλοκαίρια ανήκουν στην παλιά λογοτεχνία. Είπε ο κ. Δημήτρης Ευθυμάκης.

Και συμφωνώ απόλυτα. Αλλά υπό τον όρο, ....Παλιά. Τα "παλιά" καλοκαίρια ανήκουν στην παλιά λογοτεχνία. Παλιομοδίτης αναγνώστης, στην παραλία με το "αρχαίο" βιβλίο, τα άπαντα του τάδε, τον "κλασικό" ή κλασσικό, δεν ξέρω ποιο είναι σωστό, Ντοστογιέφσκι και Τολστόι, Στάινμπεκ και Καπότε, να μην πω για Τζέην Έϋρ και Γουλφ. Τα τούβλα που παίρνουν οι άνθρωποι στις παραλίες ή που διαβάζουν στα μοτέλ και ενοικιαζόμενα, με το τζιτζίκι και το καρπούζι είτε πρόκειται για το "αναζητώντας το χαμένο χρόνο" είτε για Ζυρανα Ζατελη (Χριστέ κι Αποστολε!), όλα αυτά αποτελούν παρελθόν, όχι στοιχειωμένο, αλλά ήδη κομμάτι της ιστορίας, των βιβλίων ιστορίας που δε θα διαβάσει πλέον ποτέ και κανείς!

Και μιλάμε ούτε για 30 χρόνια πίσω, όχι τα βιβλία αρχών του 20 αιώνα ή τέλη του 19ου. Τα σάρωσε όλα το ψηφίο/ θηρίο. 

Και που τα βρίσκεις όλα πλέον, τζάμπα και βερεσε, όλα διαθέσιμα σε τεράστιες ιντερνετικές αποθήκες, Gutenberg etc, δεν αγγίζουν πλέον κανένα μα κανένα νευρικό κύτταρο φαιάς ουσίας πρόσθιου εγκεφάλου. Αν μπεις βέβαια φυλακή, σε λευκό κελί και σου δώσουν μόνο τον "Ηλίθιο", εεε ή έπιασες το υπονοούμενο ή θα καθήσεις να το διαβάσεις! 

Τα καλοκαίρια. Βιβλία. Κλασική λογοτεχνία. Αστυνομικά. Κρίστι, Κόναν-Ντόυλ, Σιμενόν. Νουάρ. Μέχρι και τον Μονταλμπάνο.

Ρώσοι, Γάλλοι, Γερμανοί, προσφατως και οι λατινοαμερικάνοι. Οι Αγγλοσάξονες πάντα πιο μπροστά. 

Τα βιβλία είναι απολιθώματα. Μετά από εκατομμύρια χρόνια, θα τα βρίσκουν στις βιβλιοθήκες, όπως οι αρχαιολόγοι τα κόκκαλα των δεινοσαύρων. Περίεργα χούγια είχαν οι παλιοί, θα λένε. Οι παλιοί.

Για τους παλιούς. Για τους τζανκι, που σνιφαρουν χαρτί. Πού βλεπουν τους σελιδοδείκτες σα δονητές. Πού "αγαπάνε" το βιβλίο πιο πολύ από τα παιδιά τους. Γιατί τα βιβλία, αυτά τα κλασικά, του καλοκαιριού, αφήνουν τις αναμνήσεις, ως έχουν. Κλασικές. Μη εικονογραφημένες. Στη φαντασία του καθενός.


Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2022

Ο Συμβίος και η Συμβία

Συμβίωση. Ωραία λέξη. Απλή και ταυτόχρονα πολύπλοκη. Πολυεπίπεδη.

Συμβιώνω με κάποιον ή κάποια. Τους λέμε και Συμβίους. Ήταν παλιά ωραία λέξη, "να η συμβία μου" έλεγε κάποιος. Εδώ τους λένε κυρίως συνοδοιπόρους, Lebensgefährte. 

Στη Βιολογία βέβαια, ο όρος-γνωστός και ως βιολογική αμοιβαιότητα-ειναι κάτι πιο ψυχρό, ωφελιμιστικό.

Κατά τη Βικιπαίδεια.......χαρακτηρίζεται η σχέση που μπορεί να αναπτυχθεί μεταξύ ανόμοιων οργανισμών, από την οποία ωφελούνται και οι δύο εταίροι που στη προκειμένη περίπτωση έκαστος ονομάζεται "συμβιωτικός οργανισμός".

Το πουλί Βουφαγος (oxpecker, αγγλιστί) καθαρίζει τα δόντια του Ιπποπόταμου, τρέφεται κι έχει προστασία από αλλά αρπακτικά. Το βλέπουν οι εχθροί του, χαζοί δεν είναι και σκέφτονται: "ποιος μαλάκας τα βάζει με το χοντροιπποπόταμο;". Ενώ παράλληλα το πουλάκι του κάνει τη φασινα και τον (εξ)υπηρετεί. 

Ο ιπποπόταμος θα σκέφτεται "και να το φάω, τι να πιάσει ένα πουλάκι στο στομάχι μου, δε θα με χορτάσει. Από την άλλη μου καθαρίζει τα δόντια, στο τζάμπα. Άστο εκεί να βρίσκεται, μήπως χώρο πιάνει;"

Win-win που θα έλεγε και η γιαγιά μου, αν ζούσε. Μήπως έτσι δεν επιβίωσαν τόσοι και τόσοι γάμοι; συμπεριλαμβανομένου και του γάμου της γιαγιάς μου. Σου ξύνω την πλάτη, μου ξύνεις την πλάτη. Δε χρειάζεται να βλεπόμαστε, ούτε καν να μιλάμε. Όλα γίνονται στα σιωπηλά, στα συνωμοτικά. Μήπως βοηθάει και η γλώσσα; Καταλαβαίνει ποτέ ο ένας τον άλλον; Τι κατάλαβε ο ιπποπόταμος από την προφορά του πουλιού; Δε μιλούν την ίδια γλώσσα, αλλά κάπως στην διάρκεια πολλών χρόνων βρήκαν το Modus Vivendi. Αλληλοεξαρτήθηκαν! Η γλώσσα ανήμπορη, αλλά οι σκέψεις είναι ίδιες: "και δεν κάθεσαι στο στόμα μου, μήπως θα σε παντρευτώ;" "Φιλαράκι, κάτι έχεις στα δόντια σου, να στο βγάλω να ηρεμήσεις; Μη κάνεις ως καμία μαλακια, εντάξει;".

Οπότε μαθαίνοντας από τη φύση, φτάνουμε στο δια ταύτα. Live and let live. Die and let die.  Don't marry and stay unmarried!! 

Παιδιά;;; Δεν ξέρω! Θα μπορούσε να κάνει παιδί ο ιπποπόταμος από τον γαμικο Oxpecker? Και τι θα έβγαινε; Από ωοτοκο και θηλαστικό; Τέρας της φύσης; Καλά, σιγά τα ωα! Το μόνο θα ήταν;;; 


Οι θεσμοί, καλοί είναι και θεμιτοί. Επικράτησαν για παρα πολλές εκατονταετίες της συντηρητικής εξέλιξης των κοινωνιών μας. Όμως εδώ κι αρκετό καιρό βιώνουμε τη μεταμόρφωση του Κάφκα, τα παραδοσιακά φύλα, όπως τα ξέραμε, απλά δεν υπάρχουν, οι άνθρωποι κατάλαβαν το κόστος των θεσμών (και δεν εννοώ το δικαστικά έξοδα των διαζυγίων!), Οι συζυγικο-συμβιο-σεξουαλικο-ομο/έτερο σχέσεις μέσα στην πολυπλοκότητα τους δείχνουν να αποδέχονται το χαλαρό της φύσης τους (και της Φύσης).......

Και κλείνω με το φιλοσοφικό ερώτημα: υπάρχει ζωή μέσα κι έξω από τη συμβίωση; 

Ο Γερμανός φυσιοδίφης τα είπε και ξαλαφρωσε. 

 Symbiose bedeutet das Zusammenleben von Individuen verschiedener Arten zum gegenseitigen Nutzen bzw. in gegenseitiger Abhängigkeit. 

Ωπερ έδει δείξαι! Όχι ρε μάστορα, δεν είναι έτσι,  ένα κι ένα δεν κάνουν απαραίτητα δύο. Εδώ θα πρέπει να δώσεις κι εναλλακτικές, άσε ανοιχτά τα φύλλα, να δούμε την αγορά. Αλλά για να μην τα μπερδέψουμε, ας τα αφήσουμε έτσι, με ανοιχτό το στόμα του ιπποπόταμου και το πουλί να χαβαλεδιάζει ανέμελα.